Nieuwe norm: allemaal op lagere temperatuur verwarmen?

  • 24 November 2022
  • 42 reacties
  • 724 Bekeken

  • Actieve deelnemer
  • 30 reacties

Ik vind het raar dat dit niet hier wordt besproken als optie. Althans ik kwam het niet tegen en ik heb al bijna alles gelezen. Op comfort wil niemand blijkbaar inleveren, terwijl het prima is uit te houden met wat aanpassingen, zoals een extra trui en een deken op de bank.

Dan besparen we niet alleen veel gas, maar ook veel grondstoffen. Dan hebben we minder zonnepanelen nodig en lagere warmtepomp wattages. Ook minder windmolens, etc.

Dit zou een goede duurzame maatregel zijn, naast het gebruikelijke zoals isoleren, etc. De norm zou wat mij betreft best 16 graden mogen zijn. Dat kunnen we best aan vind ik. Ik doe het zelf ook al uiteraard.

Nadeel als dit niet als normaal wordt geacht, dat ik later minder voor mijn woning zal krijgen bij verkoop.

Straks moet ik een duurdere en zwaardere warmtepomp o.i.d. aanschaffen alleen maar voor de volgende (verwende) bewoner.


42 reacties

 @Driepinter 

Ik ben er intussen aan gewend met wat (kleine) aanpassingen. Af en toe tocht door de roosters bij harde wind, maar dan doe ik er een paar dicht. Klopt dat isoleren beide kanten op werkt, maar afgezet tegen de kosten is het dat mij niet waard. Eerst de VVE op orde en dan zien wat er (nog) mogelijk is.

Ik weet niet eens waar ik over 5 jaar ben. Misschien wel weg hier of uit NL.

Reputatie 7
Badge +3

@Driepinter

Met de waterkoker meng je kokend water bij laagje koud water in de fles?

Water hooguit 60 graden laten worden. Is minder gevaarlijk. 

 

PV panelen tellen mee bij het energielabel. Onzinnig vind ik, want deze verbeteren het energieverbruik niet. Eind vorig jaar heeft iemand hier in de buurt PV panelen geplaatst vlak voor de verkoop van zijn woning. Deze woning werd binnen een week verkocht. Het geeft imo verkeerde prikkels, net als met de salderingsregeling. 

Uiteindelijk zal ik toch een (hybride) WP o.i.d. moeten kopen als ik de waarde van mijn woning wil behouden. Van wat ik las gaat een WP gemiddeld 15-20 jaar mee. Dat verdien ik nooit in die tijd terug. Daarbij nog de hogere onderhoudskosten.

Het was tot onlangs vrij eenvoudig om je energielabel (online) aan te vragen en deze zijn 10 jaar geldig. Ik heb vroeger in Zembla oid gezien dat er gemiddeld ca. 600 bouwfouten zitten in nieuw opgeleverde woningen. Het is absoluut niet zeker of de isolatie volgens de tekening en bouwnormen is aangebracht en dit is lastig/duur om te controleren. Tevens kan spouwisolatie zoals bijv. steenwol op termijn uitzakken. 

Nu is het strenger met energielabels maar kijkt men denk ik nog steeds? naar het gebouw en gebruikt men bij de berekeningen een ‘standaard’ bewoner. Dat komt niet altijd overeen met de gemiddelde bewoner (in de praktijk). Het werkelijke energieverbruik kan dus flink afwijken. 

Vroeger had je het principe dat de vervuiler betaalt en nu heeft de media het wel eens over een CO2 budget voor iedere burger. Levensstijl wordt steeds belangrijker en terecht vind ik. 

Reputatie 2

 

PV panelen tellen mee bij het energielabel. Onzinnig vind ik, want deze verbeteren het energieverbruik niet. Eind vorig jaar heeft iemand hier in de buurt PV panelen geplaatst vlak voor de verkoop van zijn woning. Deze woning werd binnen een week verkocht. Het geeft imo verkeerde prikkels, net als met de salderingsregeling. 


Het is maar net waar je vanuit gaat, minder verbruik binnenshuis of minder verbruik van het net.
Een huis met nul op de meter gebruikt nog steeds energie.
Je laat met jou stelling de belangrijkste reden achterwege, minder gebruik fossiele brandstof in de centrales.

 

 

Uiteindelijk zal ik toch een (hybride) WP o.i.d. moeten kopen als ik de waarde van mijn woning wil behouden. Van wat ik las gaat een WP gemiddeld 15-20 jaar mee. Dat verdien ik nooit in die tijd terug. Daarbij nog de hogere onderhoudskosten.

 

Je verdient dat makkelijk terug, Ik ben volledig gasloos, kosten voor WP en ZP 25000 euro, is een afschrijving van 140 euro per maand over 15 jaar, 105 euro p/m als je over 20 jaar afschrijft.
Als ik dat niet gedaan had was ik nu 500 euro p/m aan energie kwijt, maar nu nul.
Als de salderingsregeling stopt loopt dit hooguit op tot 100 euro p/m.
Ik bespaar dus nu 500 -140 = 360 euro per maand, later 250 euro, dat bij de huidige tarieven.
Onderhoudskosten zijn nihil, er zijn dure onderhoudscontracten, maar zijn niet nodig.
Een keer per jaar moet de fan en rooster van de WP buitenunit schoongemaakt worden, dat kun je zelf doen, voor de rest is het net als een koelkast onderhoudsvrij.

 

 

Nu is het strenger met energielabels maar kijkt men denk ik nog steeds? naar het gebouw en gebruikt men bij de berekeningen een ‘standaard’ bewoner. Dat komt niet altijd overeen met de gemiddelde bewoner (in de praktijk). Het werkelijke energieverbruik kan dus flink afwijken. 

 

Er wordt gekeken naar het warmte verlies van de woning, dat is inwoner onafhankelijk.
Bij meer bewoners zal je maar weinig extra verwarmingskosten hebben, wel meer warm water gebruik, maar dat is niks vergeleken bij verwarmen.

 

Reputatie 7
Badge +1

@B.V  Zonnepanelen verbeteren het energieverbruik voor stroom wel met ca. 30% zonder dat je iets speciaals hoeft te doen. Dit is namelijk het zgn. eigenverbruik voor de meter. Met wat gedragsaanpassingen en slimme sturing van jouw verbruik kan je dit tot ca. 40-50% opkrikken.
Met wat extra (dure) hardware (=thuisaccu) kan dit op zonnige dagen tot 100%  gaan.

 

De “standaard” bewoner bestaat natuurlijk wel in de toepasselijke normen en standaards (o.a. het bouwbesluit) in de vorm van de temperaturen in de gebruikelijke vertrekken (badkamer 22°C, slaapkamer 18°C?, woonkamer 20°C). Verder wordt er, in een andere standaard, ook iets over de opwarmsnelheid en -reserve na (nacht)verlaging geschreven.

@Polvo55  ook een warmteverlies berekening maakt waarschijnlijk/hopelijk gebruik van de standaards uit diverse bouwbesluiten, dus impliciet ook van de “standaard” bewoner.

Reputatie 2

@darkfiber Bij mijn weten werkt het zo:
Stel je gebruikt 1500 m3 gas per jaar, stel 250 m3 voor warm tapwater in de keuken en douche en koken, dat is inwoner afhankelijk, de rest verwarming.
Dus gebruik je 1250 m3 voor verwarming.
Met de gebruiksoppervlakte van je woning kun je daaruit berekenen hoeveel warmte door de muren verloren gaat.
Heb je een kleine woning, dan verlies je betrekkelijk veel warmte en krijg je een lager label, heb je een grote vrijstaande woning dan heb je met het zelfde gasverbruik een goed geïsoleerde woning en krijg je een hoger label. 
Er zijn een paar sites die zo werken en aan de hand van die berekening kun je vaststellen hoe zwaar je warmtepomp moet zijn.
Natuurlijk hangt het ook af van hoe bewoners er mee omgaan, ben je slordig en laat je vaak de deuren open staan of let je daar goed op, maar het label is aan de woning gekoppeld en niet aan de gebruiker.

Reputatie 7
Badge +1

@Polvo55 Een warmteverliesberekening volgens NEN-EN 12381 ( ISSO 51, 53 en 57) wordt wel op een andere, wat ingewikkeldere, manier opgesteld, en met de omschrijving
“Met de gebruiksoppervlakte van je woning kun je daaruit (=gasverbruik voor cv) berekenen hoeveel warmte door de muren verloren gaat.” ben je toch echt iets te simplistisch bezig.

Voor een WVB in NL kan je bijvoorbeeld de software VABi elements gebruiken.

Voor berekeningen aan bouwelementen kan je ook de gratis website UBACUS gebruiken.

YMMV

 

Reputatie 2

@darkfiber Voor nieuwbouw zal jou methode wel gebruikt worden, maar voor bestaande bouw is de isolatie waarde van de vloer, muren en dank niet altijd bekent en heb je andere hulpmiddelen nodig.
Het mag dan simplistisch lijken, kennelijk voldoet het wel.
Wat jij bedoeld is denk ik dit: https://bouw-energie.be/nl-be/bereken/warmteverliesberekening
Wat ik bedoel is dit: https://warmtepomp-panel.nl/transmissie_gas.html

Reputatie 7
Badge +1

@Polvo55 warmtepomp-panel.nl kende ik nog niet, de methodiek is wel bekend in ik pas deze dan ook zelf in een nog meer praktijkgerichte manier (meten is weten, maar weet wat je meet) toe.
Jouw beknopte beschrijving zette me wel op het verkeerde been.

 

Betreffende de warmtepomp-panel.nl website en het gedeelte over “dimensionering”:

Tot de schatting van het vermogen van de wp kan ik nog mee gaan, alhoewel het benodigde vermogen voor verwarmen soms vermoedelijk iets te laag wordt berekend.

De getoonde warmtepompen vind ik dan weer niet actueel en de selectie is verre van volledig.

 

Een nadeel van de praktijkgerichte, verbruiksgebaseerde!, bepaling van het warmteverlies is de (sterke) afhankelijkheid van het verwarmingsgedrag van de huidige bewoners m.n. welke ruimtes worden werkelijk en op welke temperaturen verwarmd.


Als je het huis verkoopt en de capaciteit van de warmteopwekker i.c.m. de beschikbare warmteafgiftecapaciteit voldoet niet om de woning binnen “redelijke” termijn volledig op “normgerechte” temperaturen te krijgen zou dit als gebrek aangezien kunnen worden.

@Polvo55 

Niet alle fossiele brandstoffen zijn gelijk. Gas geeft een veel schonere verbranding dan kolen. Biomassa stoot nog meer uit, maar daar gaan ze mee stoppen. Wat als er geen/niet genoeg zon en wind is? We zullen afhankelijk blijven van gas/kolen centrales zolang er geen betrouwbare duurzame vervanger is. Nu is er ongeveer 9% dekking aan duurzame energie in de EU? Het elektriciteitsnet zal nog fors moeten worden aangepast.

Terzijde maar toch belangrijk. De industrie en bedrijven gaan natuurlijk alle transitiekosten doorberekenen in hun prijzen. Onze economie en welvaart kan in (groot) gevaar komen t.o.v. landen die niet of minder duurzaam zijn.

Een WP (boiler) kan efficiënter water verwarmen dan een (combi)HR ketel door de hoge COP, maar verbruikt daarvoor veel elektriciteit. Alleen hiervoor zou saldering moeten blijven vind ik, maar niet voor het overige verbruik, want dat had men eerder ook. Denk hierbij ook aan airco’s, jacuzzi's, zwembaden en sauna’s. Een deel verbruikt men sowieso al direct (voor de meter).

Een uitzondering op EV’s mag wat mij betreft, maar dan afhankelijk van het type EV. Wil men een luxe EV, dan een aftrek. Er zal later vast een beter duurzaam vervoersbeleid ontwikkeld worden. Veel zal niet meer hetzelfde zijn, verwacht ik.

Het energielabel is eigenlijk alleen goed ter vergelijk. Zie het eerdere artikel dat ik gaf. Het is tevens oneerlijk t.o.v. woningen waar geen of niet genoeg PV panelen voor het betere label op kunnen of een verkeerde ligging hebben.

Zoals eerder aangegeven is mijn (combi)gasverbruik heel laag met 255 m3, omdat ik de verwarming in mijn woning rond de 14 - 15 graden houd en niet vaak douche.

Voor alle maatregelen om mijn woning wp-geschikt te maken alsook het voor een volgende (standaard) bewoner in alle ruimtes comfortabel warm te maken met elke dag douchen, zijn hoge extra investeringen benodigd. Het zal heel lang duren voordat ik dat heb terugverdiend of ik zal er zelfs op verliezen. Behalve bij verkoop, maar ik moet ergens wonen. Een wp heeft nu nog subsidie maar is minstens 3x zo duur als een gasketel. 

Bovendien als we eerlijk zouden rekenen, dan moeten de energiekosten van alle extra maatregelen voor de transitie worden afgetrokken van de energiebesparing. Zie ook het artikel.

@darkfiber 

Ik las ergens dat een wp niet eens op 14 graden kan worden ingesteld. Klopt dat?

Reputatie 7
Badge +1

@B.V  Ik meen ergens gelezen te hebben dat je een wp ook op 6°C kan instellen (vorstbescherming).

Trouwens - als ik nu mijn woning op 14-15°C wil krijgen moet een wp koelen en niet verwarmen😂. (buiten is het nu 10,5°C)

Terugkomend op IR panelen. Stralingsverwarming heeft duidelijke voordelen op convectie verwarming. Het kan een goede tussenoplossing zijn. 

Er zijn veel oude gebouwen of monumenten waar het onmogelijk is deze optimaal te isoleren. Tevens is het voor velen te duur ondanks de subsidies.

Hiermee kan ook worden voorkomen dat huurwoningen worden afgebroken voor nieuwbouw, als huurbazen/coops door de overheid worden gedwongen hun panden extra te isoleren.

Met IR panelen bereik je sneller een aangename gevoelstemperatuur. Het energieverbruik kan erg meevallen als men (net als ik) tevreden is met een lagere binnentemperatuur. Gerichter verwarmen wordt al door steeds meer mensen gedaan.

Hieronder een artikel (2014) ter verduidelijking. Quotes en onderstreept door mijzelf. 

Door de auteur;

Het artikel stelt de vraag hoe we in het enorme aanbod slecht geïsoleerde woningen het comfort kunnen verhogen en het energieverbruik kunnen verlagen zonder de huizen af te breken. En dan lijkt stralingswarmte door middel van IR-panelen blijkbaar een goede oplossing. Het kan snel gebeuren en het is evenmin een dure oplossing.

Zal het thermisch comfort even hoog zijn als in een goed geïsoleerd huis met luchtverwarming of stralingswarmte? Nee. Maar het zal hoger zijn dan in een niet-geïsoleerd huis met luchtverwarming.

Efficiënt verwarmen zonder thermische isolatie - Lowtech Magazine

Op zich is er niets mis met een "bijna-energieneutrale woning". Het concept werkt, in de zin dat zo'n huis inderdaad met heel weinig energie kan worden verwarmd. Er bestaan ongezonde en weinig ecologische isolatiematerialen, maar er zijn ook gezonde en duurzame alternatieven. Mechanische ventilatie kan gezondheidsproblemen veroorzaken, maar niet als ze goed wordt geplaatst en onderhouden. Toch is er een fundamenteel probleem met deze aanpak: ze houdt in dat we vrijwel ons volledige woningbestand moeten afbreken en weer opbouwen. De meerderheid van de gebouwen in België in Nederland is oud en slecht geïsoleerd.

(De link naar krantartikel is er niet meer, maar via wayback de koptitel nog wel; "Oude huizen slopen is beter dan isolatiepremie".

De Morgen Home (archive.org)

Afbreken en weer opbouwen

Dit betekent dat de keuze voor energieneutrale woningen slechts op zeer lange termijn vruchten zal afwerpen, om twee redenen. Ten eerste kunnen we uiteraard niet alle gebouwen tegelijk vervangen. Ten tweede kosten zowel de afbraak van oude huizen als de bouw van nieuwe huizen veel energie. Het kan vele decennia* duren eer die geïnvesteerde energie wordt gecompenseerd door het lagere operationele energieverbruik van grondig geïsoleerde woningen. Nemen we beide factoren in rekening, dan duurt het al gauw 100 jaar alvorens we het energieverbruik van verwarming drastisch kunnen doen dalen.

Daarbij dreigt er op deze manier ook heel wat architecturaal erfgoed verloren te gaan, en kost het volledig herbouwen of grondig renoveren van onze steden en dorpen natuurlijk ook heel veel geld.

 

*Link uit artikel (2008);
Huis afbreken is ecologische misdaad - Lowtech Magazine

Huis afbreken is ecologische misdaad. 

Het duurt makkelijk 50 jaar eer een nieuw, goed geïsoleerd gebouw een energiebesparing oplevert.


"Van het niet afbreken en het niet bouwen van huizen wordt niemand rijk"

"Door oude gebouwen neer te halen en ze te vervangen door energie-efficiënte gebouwen, stijgt het energieverbruik."

“Eén vierkante meter nieuwbouw kost evenveel CO2 als een vliegreis Brussel-Lissabon - heen en weer, per passagier"
 

De aangehaalde onderzoeken zijn niet wetenschappelijk te noemen, in de zin dat ze niet in een wetenschappelijk tijdschrift zijn gepubliceerd, of door andere onderzoekers zijn geverifieerd. Het zal dus niet lang duren eer betonboeren de resultaten betwisten.

Het wordt dus hoog tijd dat het thema serieus wordt onderzocht.

Reputatie 7
Badge +2

Mijn Elga kan ingesteld worden op
een minimale aanvoer temperatuur van 20C en maximum 90C

Bij een buitentemperatuur van 20C is de default 40C, 
bij een buitentemperatuur van -10C is de default 70C.

Maar dit is dus de aanvoer temperatuur.
Niet de temperatuur in de woonkamer of zo.

Bij een gasverbruik van 255m3 zul je een WP idd niet snel ‘terugverdienen’.
Bij een gasverbruik van 1200m3 en de huidige commerciële prijzen gaat dat al een stuk sneller.

Anne.

Onlangs in de media wat als een bom insloeg. Er is nog een lange weg te gaan.

Milieukosten warmtepomp jarenlang te laag ingeschat; bouwregels duurzaam huis onder druk (cobouw.nl)

Milieubelasting warmtepomp valt hoger uit — (milieudatabase.nl)

De actualisatie toonde aan dat de berekening van de milieubelasting van de warmtepomp niet meer volledig was. Koudemiddel en elektronica waren nog niet in de milieudata verwerkt. Bovendien was de milieubelasting berekend met een type dat inmiddels niet meer representatief was voor de markt. De effecten van het rekenen met de geactualiseerde data werden duidelijk bij het opstellen van een nieuwe categorie-1 productkaart voor een warmtepomp. Als logisch gevolg van de verslechtering van de milieuscore van de categorie-1 warmtepomp heeft Stichting NMD de productkaart voor merk ongebonden warmtepompen (de categorie-3 productkaart) aangepast. Daarmee heeft de warmtepomp een hoger aandeel in het resultaat van de milieuprestatieberekening gekregen.

Wat betreft Techniek Nederland moet er een integrale milieu- en energieprestatienorm komen die geldt voor de gehele technische levensduur van apparaten en materialen. Op basis van zo’n norm is er volstrekt geen twijfel over de toepassing van duurzame energietechnieken zoals warmtepompen. De milieuscore van warmtepompen houdt ook geen rekening met een aantal andere aspecten.

Reputatie 7
Badge +2

Ik heb het idee dat het een hoop ophef is over iets dat voor de gemiddelde gebruiker niet zo relevant is?

Vervelend als je project ontwikkelaar bent, maar voor de rest voor niet veel mensen van belang?

Het feit blijft dat een warmte pomp een hele efficiënte manier is om warmte op te wekken
en over zijn hele levensduur aanzienlijk minder milieubelastend kan zijn dan je gasgestookte CV ketel.

Tenzij je hem op stroom laat draaien die met bruinkool is opgewekt,
dan wordt het wel een ander verhaal O:)

Anne.

@Anne

Klopt dat een WP nog steeds voordeel heeft, maar veel minder. Tot de ontwikkeling verbeterd is, valt deze denk ik voor mij af.

Ik heb een WP nog als optie of icm met een andere techniek zoals IR panelen. In de (nabije) toekomst zullen de normen verwacht ik nog strenger worden en dit zal ook invloed hebben op de waarde van mijn woning. Kopers/makelaars zullen kritischer worden op wat er aanwezig is.

Vaillant heeft een reactie hierop en daar las ik;

“Vaillant adviseert de NMD om op korte termijn met een oplossing te komen als vervanging van de nu geldende tijdelijke verrekenfactor die is bedoeld om de berekende milieubelasting tussen de oude en de nieuwe situatie te nivelleren. Er is noodzaak voor een structurele oplossing met evaluatie van de Bepalingsmethode en onderliggende aannames. Dit vraagt om afstemming tussen de NMD, betrokken ministeries en branchevertegenwoordigers.”

“In veel Europese landen is het overigens reeds verplicht om categorie 1 productkaarten te registreren. In Nederland geldt deze verplichting nog niet, maar stimuleert de overheid fabrikanten en leveranciers van technische installaties om categorie 1 productkaarten te laten opstellen en te laten opnemen in de NMD. Alleen dan ontstaat er een gelijk speelveld waarin de milieuprestaties op een transparante wijze inzichtelijk worden gemaakt en met elkaar vergeleken kunnen worden.”

Berichtgeving over milieuprestaties warmtepompen - Vaillant

 

Reputatie 7
Badge +2

Waarom zou een WP afvallen?
Welke manier van warmte opwekken is over het geheel gezien een betere optie?

Ik denk dat onderstaand deel,
wat in veel artikelen niet echt over het voetlicht komt,
goed aangeeft waar precies het probleem is.
En dat is dus niet in de toepasbaarheid van de WP als alternatief - of hulp - bij het omzetten van een deel van je gas verbruik naar een andere energiebron.

Maar vooral een probleem voor diegene die op de marges zitten van het ‘mileubewust’ bouwen.
Waardoor je dit soort situaties krijgt:
nieuwbouw met een ‘excuus’ zonnepaneel er op.


Zoals in het gelinkte artikel ook wordt vermeld:

Het gaat hier over de materiaalprestatie van de warmtepomp.
Niet over de energieprestatie.
Als we naar beide (materiaalprestatie en energieprestatie) kijken is
het toepassen van een warmtepomp nog steeds een heel goede keuze
voor het milieu en de economie
.


Kortom, ik denk dat je dus met een gerust hart een WP kunt (laten) installeren :)

Anne.

Reageer