@Henri vd R   De invloed van een airco, en ik neem aan dat je dit met "2 split units” bedoelt,
op het officiële energielabel van een woning is (op dit moment nog) nihil - ook ga je met de airco verwarmen. Misschien kan je voor een bevestiging de VEH direct vragen?

P.S.: Het rendement (=de sCOP?) van een L/W-warmtepomp (of van in toekomst? een L/L-warmtepomp aka airco)  is irrelevant voor het energielabel, want slecht/niet te meten.

Bedankt Darkfiber- ik was er al bang voor. Milieu centraal staat erg negatief tegenover het gebruik van split units, ik vermoed om dat ze vermoeden dat er in de zomer volop mee zal worden gekoeld.

Ik zelf heb afgelopen zomer ongeveer 70 kWh verbruikt voor koeling, dat is ook weer te danken aan het feit dat alle ramen zijn voorzien van zonwering.  Als je vloerverwarming hebt kun je ook vloerkoeling gebruiken, uiteraard wordt hierdoor het te leveren koelvermogen erg beperkt door maar een lage afgifte van vloerkoeling. 

Overal vind ik de opstelling van de overheid t.o.v. split units niet juist, maar dat zal denk maar zo niet veranderen, misschien ligt hier een taak voor Vereniging Eigen Huis.

@Henri vd R  Hebben we het nu over airco's of L/W-warmtepompen? Dit is nogal een verschil!

Beide natuurlijk als “split-units”.

Voor de eerste krijg je bijvoorbeeld geen subsidie, voor de 2de wel.

Darkfiber - ik heb het over lucht/lucht split units, in de volksmond airco's  Het klopt dat ook lucht/water warmtepompen split uitvoering kunnen zijn.

@Henri vd R  Om misverstanden in toekomst te voorkomen mag ik misschien de gebruikelijkere term  “L/L-warmtepomp (aka airco)” introduceren? Just my € 2 ct

 Hint: Je kan de moderatoren ook vragen de topic titel aan te passen.

Darkfiber - top. 

Voor wat betreft het toepassen van een L/L warmtepomp. Het betekent dus dat als ik mijn CV ketel loskoppel van de verwarming (en alleen voor warmtapwater gebruik) en ik verwarm alle ruimtes middels een multisplit of een VRF/VRV systeem, de woning wordt aangemerkt als onverwarmd voor het energielabel?

Correct (voor zover ik weet) - voor het energielabel? (en zeker volgens het bouwbesluit als ik me niet vergis) is de woning dan onverwarmd (en vermoedelijk ook slecht verkoopbaar).

Of je moet echt alle woonruimtes met een “airco” kunnen verwarmen. YMMV

Het bouwbesluit zegt hierover:

...de toepassing van de eisen aan technische bouwsystemen voor installaties voor woningen en kleine utiliteitsbouw:

• Elektrische verwarming met een COP van 1 (directe elektrische verwarming) is uitsluitende toegestaan met losse zelfstandige toestellen. Een technisch bouwsysteem op basis van directe elektrische verwarming, bijvoorbeeld een ‘elektrische ketel’, is vanwege de eisen uit afdeling 6.13 van het Bouwbesluit niet toegestaan, zowel niet voor nieuwbouw, als verbouw, als bij vervanging van het opwekkingstoestel.
• Voor het voldoen aan de eisen voor regeling per ruimte bij verwarming en koeling volstaat een ‘master-slave’- regeling om te voldoen aan de eisen. Dit staat los van de constatering dat met een ander type regeling een hoger comfortniveau en een lager energiegebruik mogelijk is. Opgemerkt wordt dat verschillende marktpartijen op privaatrechtelijke gronden wel strengere eisen stellen aan de regeling van verwarming en koeling.
• Toepassing van CO2-sensoren voor de regeling van ventilatie kan een belangrijke bijdrage leveren aan het op een energiezuinige manier realiseren van een gezond binnenklimaat. Toepassing is echter niet verplicht, in tegenstelling van wat er in de toelichting van het Bouwbesluit bij artikel 6.55 lijkt te staan.
• Technische bouwsystemen voor luchtverversing, waarin de lucht aanvullend wordt verwarmd of gekoeld, vallen niet zonder meer onder de eisen voor ‘verwarming’ of ‘koeling’. Bepalend is of de capaciteit gebaseerd is op de benodigde luchtverversing, of op de benodigde verwarming of koeling. Met andere woorden: een luchtverwarmingssysteem, waarmee ook geventileerd wordt, moet worden beoordeeld als verwarmingssysteem. Een ventilatiesysteem met recirculatie ten behoeve van verwarming of koeling moet ook worden beoordeeld als een verwarmings- en/of koelsysteem. Een ventilatiesysteem waarvan de ventilatielucht wordt na-verwarmd of nagekoeld, wordt beoordeeld als ventilatiesysteem en hoeft daarom niet te worden voorzien van een regeling per ruimte.

In Hoofdstuk 4 wordt dat nader toegelicht:

Hoofdstuk 4

Ruimteverwarming

4.1 Stappenschema verwarming woningbouw Hiernaast afgebeeld een stappenschema om de methodes van ontwerpen door te lopen. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen een systeem met enkel verwarming of een systeem waar dezelfde opwekker ook beschikt over de mogelijkheid tot koeling!

4.2 Adequaat gedimensioneerd

4.2.1 Toelichting Conform bouwbesluit Artikel 6.55 Systeemeisen lid 2 dient een technisch bouwsysteem adequaat gedimensioneerd te zijn. In de regeling bouwbesluit Artikel 3.3a wordt toegelicht dat hieraan wordt voldaan als een ruimteverwarmingssysteem een warmtecapaciteit heeft die niet groter is dan nodig is om te voorzien in de warmtevraag van het gebouw waarin het systeem zich bevindt……………………………………………………………………….

Zie verder in het rapport uit 2022 dat het Bouwbesluit toelicht.

Er is ook nog een toelichtend rapport over het Energielabel, maar daar kom ik nu niet meer aan toe en de komende tijd ook niet waarschijnlijk. Het gaat om dit document:

https://uniec3.nl/wp-content/uploads/2022/06/achtergrondinformatie-energielabel-Woningbouw.pdf

Kijk ook nog even op de website van het energielabel voor aanvulling.

@Henri vd R

In dit topic meer info. Zie vooral laatste reacties. 

Voldoet renovatie met L/L verwarming aan het bouwbesluit? - Duurzame energie en installaties l- GoT (tweakers.net)

De eis is, voor zover ik heb begrepen, dat elke ruimte met voorheen een radiator, een regelbare verwarmingsbron moet hebben. Dat mag zelfs met een goedkope elek. kachel van de bouwmarkt.

Zie deze discussie met extra link;

Inductieketel of toch volledig elektrische WP? - Duurzame energie en installaties - GoT (tweakers.net)

Verboden elektrische verwarming? – www.arconell.nl

EDIT; reactie van @T.E.O.T kruist zie ik. 

Om rekening mee te houden. Niet iedereen is op de hoogte van wat wel/niet mag. Tevens zijn velen onbekend met bepaalde systemen en is het daarmee onbemind. Vooralsnog een gigantisch tekort aan woningen en is locatie nog steeds belangrijkste.

Betreft het niet toekennen van een gunstiger energielabel niet dat het een split airco is of een, omkeerbare, airco in het algemeen. Tot begin vorige winter werden airco's voor verwarming door de overheid sowieso al niet gepromoot. Buiten het feit dat deze airco's sowieso niet gesubsidieerd worden (anders zouden immers ook airco's die alleen voor koeling gebruikt worden, worden gesubsidieerd). Onterecht, want met een airco in de verwarmingsstand kan veel aardgas bespaard worden. Het is dan immers gewoon een warmtepomp.

Een airco zou met name voor oudere moeilijk te isoleren woningen een oplossing kunnen zijn. Ruimtes lijken snel verwarmd te kunnen worden, waarbij alleen die ruimtes verwarmd zouden kunnen worden die op dat moment gebruikt worden. In mijn huis betreft dit een derde van de kamers, terwijl ik bij een warmtepomp alle ruimten continu op een redelijke temperatuur moet houden. Airco's zouden daarmee veel minder energie gebruiken en bovendien in de zomer ook kunnen koelen. Belangrijk is of dan wel een energielabel kan worden verkregen en of in dat label dit effectieve energiegebruik wordt meegenomen. Heeft iemand hier ervaring mee?

Paul.

Als elke ruimte verwarmd is met airco geld dit als een warmtepomp voor de woning. Dus ja de invloed is positief op de energielabel, hoeveel kan ik niet inschatten. Met zoveel units of een VRF systeem zul je wel een stevige E voeding moeten hebben in je woning. Ik heb momenteel een energierekening van 30 euro per maand met mijn 2 split units. Ik heb een hoekwoning ,met 3 lagen (125 m2). Nee, ik ga geen goed energielabel krijgen hierdoor, maar dat geeft ook weer een besparing op de WOZ aanslag.

Gaat het bouwbesluit niet alleen over de COP. Dus een lagere COP dan 1,3 niet toegestaan als deze centraal wordt aangestuurd? Elektrische cv-ketels zijn dus illegaal. Een airco heeft een COP veel hoger dan 1,3.

Nou overvraag je mij. Ik heb geen verstand van energielabels om de eenvoudige reden dat ik het totale onzin vind. In de praktijk zegt het maar heel weinig over het energieverbruik. De gebruiker heeft een minstens net zo grote invloed

Ik heb airco’s om mee te verwarmen en zoals hierboven ook al aan is gegeven werden deze niet meegenomen in de energielabel berekening.

Overigens is een airco per ruimte mogelijk wel een duurder grapje.

Daarnaast is het ook prima mogelijk om met een lucht - water warmte pomp ruimtes individueel te verwarmen door gebruik te maken van een slimme thermostaat met slimme radiatorknoppen.

Daarbij geeft de radiator knop een signaal als er warm water nodig is zodat je niet afhankelijk bent van alleen de thermostaat in de woonkamer. Ook dat is geen gratis systeem  overigens.

Anne.

We hebben geen WP, maar een WP icm MT- of als het kan LT-radiatoren die radiatoren op niet gebruikte kamers kun je toch dicht draaien? Dat doe je bij jou airco immers ook, die kamers niet verwarmen… Of begrijp ik het verkeerd? 

Ik weet wel dat je een WP niet icm op het hoge T niveau  moet laten werken zoals vroeger vaak gebruikelijk was (~80ºC of soms wel hoger vroeger). Als dat al zou kunnen in 1 stap. Want dan wordt een WP erg duur om hem zo te gebruiken.  

Onafhankelijk! van toekenning van een (verbeterd) energielabel:

Misschien nog in overweging nemen wat de overheid van het geluid van warmtepompen en airco's op de erfgrens vind? Lijkt in toekomst belangrijker te worden zeker als er meer en meer airco's worden opgehangen.

Just my 3 dBA