Skip to main content
We hebben een jaren dertig huis dat deels een hoekhuis is (op de begane grond loopt er een poort door ons huis heen, waardoor daar een buitenmuur ontstaat; bovenverdiepingen zijn wel aangesloten op de buren). Het dak is in de jaren tachtig vervangen en geïsoleerd. Alle ramen zijn dubbelglas. We hebben geen spouwmuren en geen (kruip)ruimte onder de benedenvloer. We hebben zonnepanelen (wekken meer op dan we verbruiken), en we verwarmen de woonkamer voornamelijk met een pelletkachel. CV gebruiken we voor ‘s nachts (thermostaat op 15-16 gr) en om de hal en keuken (die grenzen aan die poort) te verwarmen. Badkamer verwarmen we met elektrische vloerverwarming en kantoor met een elektrisch straalkacheltje. Andere ruimtes verwarmen we praktisch nooit.



Ik worstel al een tijd met de vraag wat de beste volgende stap is om ons huis duurzamer te maken. Ik wil graag richting gasloos. Er zijn verschillende opties maar veel wordt ons ook afgeraden. Terugverdientijden vinden we minder interessant dan de planeet.



Wie kan me helpen?
Als je niet van een warmtenet gebruik kunt maken zal elektrische warmte de meest logische stap zijn. In de vorm van een lucht - warmte of lucht - lucht warmtepomp.



Maar de meeste warmte wordt al geleverd door een palletkachel, dus is maar de vraag hoe groot de bijdrage is die een warmte pomp nog kan leveren.



Welke opties worden aangeboden en hoe/waarom worden die afgeraden?



Anne.
Zonder dat ik er al te veel een ‘ja maar’-verhaal van wil maken, zijn dit de dingen die afgeraden worden. Ik zou het heel fijn vinden als deze dingen ontkracht kunnen worden natuurlijk :-)


  • Warmtepomp, omdat deze alleen zinvol zou zijn bij een goed geïsoleerd huis. Met binnenmuurisolatie en HR++-glas ben ik er dan nog niet, omdat die poort door ons huis loopt. Die muur is veruit het grootste ‘lek’, maar die kan niet van binnenuit worden geïsoleerd zonder o.a. de trap te verwijderen. Van buitenaf isoleren zou ondoenlijk zijn vanwege welstand en vanwege recht van overpad voor tientallen gebruikers van de poort (maar die uitdaging wil ik nog wel aan gaan).
  • Warmtepomp wordt ook afgeraden om wat jij zegt: we verwarmen vanwege die pelletkachel al niet veel met gas (verbruik is ca. 700 m3 per jaar, lijkt mij toch wel besparingsruimte?).
  • Om diezelfde reden zouden waterzijdig inregelen en thermostaatknoppen geen zin hebben. We verwarmen met de CV vooral ‘bij’ in de keuken en hal, en ‘s nachts om de temperatuur niet onder de 15 gr ta laten dalen.
  • Binnenmuurisolatie voor de muren, behalve die van die poort, wordt afgeraden omdat we dan nog altijd veel warmte zouden verliezen via de ramen.
  • Glas upgraden van dubbel naar HR++ zou nauwelijks verschil maken. Dit punt en de vorige zijn natuurlijk in zekere zin een cirkelredenering ... want zowel HR++-glas als binnenmuurisolatie kan dan een merkbaar verschil maken lijkt me.

Dit zorgt er voor dat het lastig prioriteren is. Wat heeft nu de meeste impact op verbruik en uitstoot? Levert de vrij ingrijpende verbouwing van binnenmuurisolatie en nieuwe ramen meer op dan kleine veranderingen zoals elektrisch koken of een (zonne)boiler voor warm water?



Ik heb wel de indruk dat veel wordt afgeraden omdat de terugverdientijd te lang zou zijn. In duurzaamheidsadvies zit toch vaak de impliciete aanname dat dat leidend moet zijn.

Ik denk idd dat er bij deze adviezen vooral ook naar de economische kant is gekeken.
Je kunt in elk huis een warmte pomp installeren, zelfs als die niet zo goed is geïsoleerd.
Dat heb ik zelf ook gedaan, ondanks dat mijn huis uit ca 1895 in de woonkamer (nog) zo'n 5.5x2.5 meter aan enkel glas heeft en standaard radiatoren gebruikt.
(Ik kreeg een 'teken', waarbij ik nog maar € 1.000,= hoefde bij te leggen om een warmte pomp geïnstalleerd te hebben :))

 

Warmtepomp 


De warmte pomp heeft afgelopen stook seizoen zeker zijn bijdrage geleverd (nadat hij goed was afgesteld). Hoeveel precies heb ik nog niet uitgerekend omdat ik de graaddagen van het stookseizoen nog niet heb bepaald. Heel grof berekend ben ik van 1910m3 naar 1480m3 gegaan, waarbij de warmtepomp maximaal ca 1540kW heeft gebruikt (zal iets minder zijn).
Het variable deel van gas kost ca 0,66/m3 dat van elektriciteit ca 0,21/kWh
Dan heb ik dus ca € 40,= aan extra uitgaven om 1/4e van mijn gas verbruik om te zetten.

Dit met standaard instellingen bij een ca 850m3 groot huis met hier en daar nog vrij grote isolatie 'lekken'. Zoals gezegd kan het lagere gas verbruik ook deels te maken hebben met het verschil in graaddagen: dat de ene winter warmer was dan de andere, dus het is wat natte vinger werk.
Maar aangezien ik verwacht dat de gasprijs sneller zal stijgen dan de elektriciteitsprijs zal het ook bij verder onveranderde situatie minder geld kosten om mijn huis (deels) te verwarmen met een warmte pomp dan met een CV. Bij een CV heb je het ook niet over de terugverdien tijd, dus dat laat i zelf meestal buiten beschouwing, hoewel ik wel verwacht dat de warmtepomp zich zal gaan 'terugverdienen'.


Als je 'helemaal los' wilt gaan kun je een warmte pomp ook zelfs bij < 4C laten werken.
Dan gaat het rendement wel snel omlaag, maar het kan wel.
As je dan ook nog radiatoren hebt die geschikt zijn om met lage temperaturen te verwarmen en je het systeem altijd 'aan' laat staan. dan kun je volgens mij een heel eind komen in je warmte behoefte.

In plaats van een lucht -water warmtepomp kun je ook kiezen voor een lucht - lucht warmte pomp.
 

Waterzijdig inregelen


Waterzijdig inregelen en daar voor instelbare thermostatische kranen en voetventielen (als je toch bezig bent) is altijd interessant zou ik zeggen. Al was het maar om te weten dat je systeem optimaal werkt. Vaak wordt dit ook gedaan icm het verlagen van de CV retour temperatuur, wat HR ketels beter laat werken en de warmte verdeling optimaliseert. Daarvan zou ik dus zeggen: meteen doen.
De kosten daarvan zijn ook nog wel te overzien zou ik denken.
 

Muur isolatie 


Dat de muur isolatie naar de gang geen optie is kan ik me voorstellen. Daarvoor zou ik het 'natuurlijke moment' afwachten: wanneer er aan die kant toch serieus verbouwd gaat worden. Het kan natuurlijk zo maar zijn dat dat moment nooit komt.
Waar je wel naar kunt kijken is naar het verlies van warmte naar de ruimte die grenst aan die muur.
Als dat een ruimte is die niet verwarmd wordt is het isoleren ook niet zo heel erg van belang. Je zou dan kunnen kijken of er veel warmte naar die ruimte 'weglekt' en dat proberen te verminderen.
Tenzij die 'lekkende' warmte juist zorgt voor de juiste hoeveelheid warmte in die ruimte :)


Je zou ook nog eens kunnen experimenteren om de temperatuur op eenzelfde niveau te houden, dus niet aan nacht verlaging te doen. Dat is iets dat sommige mensen die ik ken die hun CV retour temperatuur hebben verlaagd doen om het huis toch aangenaam warm te houden.


Het is maar de vraag welke keuzes je wilt maken. Wat het meteen lastig maakt om heel specifiek advies te geven :)


Trouwens nog 1 tip, die heel erg open deur is maar voor mij wel een kleine openbaring was:
voor ruimtes die je niet verwarmt is isolatie ook niet erg van belang.

 

Laatste paar tips


En nog een paar stukjes 'inzicht' die je mogelijk al hebt:
het overgrote deel van je gasverbruik is normaal gezien voor de verwarming van je huis.
Het overgrote deel van je gasverbruik is daarom in de winter.
Het overgrote deel van energie die met zonnepanelen wordt opgewekt gebeurt in de zomermaanden.
Laag temperatuur oplossingen zoals een lucht - warmte warmte pomp hebben langere tijd nodig een ruimte op temperatuur te krijgen. Een CV die op 80C 'blaast' krijgt een ruimte sneller warm en geeft (meer) stralingswarmte.
Een lucht - lucht warmtepomp verwarmt direct de lucht en kan dus wrs sneller een ruimte verwarmen. Met dat laatste heb ik (nog) geen ervaring.

Anne.

PS Ik heb overigens ook zonnepanelen laten installeren, waardoor mijn maandelijkse lasten weldegelijk omlaag zijn gegaan. Met een initiële investering heb ik dus de operationele kosten aanzienlijk kunnen verlagen. Wat mij naar de toekomst meer vrijheid geeft.


Heel erg bedankt Anne voor je volledige antwoord! Ik ga hier even over nadenken 🙂🙂🙂
Wat nachtverlaging en de effecten op het totale energieverbruik betreft een website met

"alternative facts": "Nachtverlaging [ook] bij vloerverwarming rendeert wel"

YMMV

Reageer