De rol van de overheid in de transitie


Reputatie 1
  • Actieve deelnemer
  • 6 reacties
De centrale overheid heeft met de klimaattafels in feite al de transitie gestructureerd. Zo zijn belangrijke opties als waterstof en kernenergie uitgesloten. Een voorbeeld. De omschakeling van aardgas naar waterstof is relatief eenvoudig en dus tegen betrekkelijk geringe kosten te realiseren. Waarom staat deze optie dan niet prominent op de transitielijst, maar wel de veel duurdere en lastig te realiseren opties zoals de, in exploitatie dure, warmtepomp of warmtenetten?

De lokale overheid gaat op dezelfde wijze te werk. In de Drechtstedenregio wordt de transitie sterk gestuurd naar warmtenetten zonder goede vergelijkende studie.

Burgers en bedrijven moeten in actie komen en naar mijn mening vragen om goed onderbouwde business cases van de (semi-overheids)bedrijven die de politiek denkt te moeten promoten. Als de bestuurders van die bedrijven niet zeer ervaren zijn op het specifieke inhoudelijke gebied van de businesscase, weiger dan elke verdere stap in het transitieproces en ontwikkel als huiseigenaar je eigen plan of doe dit samen met de buurt. Het is nu de ideale gelegenheid om het rondpompen van belastinggeld via de voormalige politieke bestuurders, andere bestuurlijke hobbyisten en hun adviesclubs te stoppen.

36 reacties

Reputatie 7
Badge +2

@Aart Voor mij zijn de grootste problemen:

Het is nog niet grootschalige productie rijp en je hebt er juist heel veel (tien duizenden?) van nodig, alleen al om de bestaande capaciteit te vervangen

Het kan er niet snel genoeg zijn. Het idee is dat het in 2040 er zou kunnen zijn. Maar nucleair fusie is ook al tientallen jaren ‘om de hoek’, hetzelfde geldt voor graphene accu’s.

Alle projecten mbt nucleaire energie (in westerse democratieën) lopen tegenwoordig tientallen jaren uit en kosten tientallen miljarden meer dan gepland. Als mensen al een probleem hebben met een windmolen in de tuin, kun je wel uittekenen hoe dat er uit gaat zien als er een kleine kerncentrale komt, ongeacht hoe veilig die in theorie zou moeten zijn.

En i het verlengde daarvan: het zal zeer waarschijnlijk veeeeeeeeels te duur zijn als je echt alle kosten door een commerciële partij zou willen laten dragen. Denk je bijvoorbeeld eens in wat de verzekeringspremie gaat zijn om een mogelijk ongeluk voor de komende 1000 jaar af te dekken.
Of de kosten van het afbouwen nadat zo’n centrale niet meer in gebruik is.
Dus zouden die kosten weer door de gemeenschap moeten worden gedragen.
En kan het alleen een bewuste keus zijn om dat extra geld te investeren.
Dat zie ik dus ook niet gebeuren.

Dus ja, technisch gezien mss interessant, maar ik geloof er nog steeds niets van dat dit enige significante rol kan gaan spelen in onze energie voorziening.

De enige manier waarop ik nucleaire energie een rol zie spelen is via nucleaire fusie.
Ook dat zit er echter alleen nog maar steeds aan te komen en blijkt dan toch altijd weer net wat weerbarstiger dan voorheen gedacht.

Anne.

Reputatie 7
Badge +1

Ik weet werkelijk niet wie hier in de community kan/moet worden overtuigt van het nut van “groene kernenergie” voor de industrie en vooral waarom? - Het gaat hier toch om de rol van de overheid in de energietransitie (voor de industrie), of niet? - Het voortdurend herhalen van statements uit het promotie materiaal van de nucleaire industrie werkt natuurlijk niet bij de overheid en als het bewerken van de publieke opinie hier het doel is, sorry,  niet op deze manier. Bij mij werkt dit langzaam op mijn zenuwen en vooral averechts.

Reputatie 2

Hi Anne, bedankt voor de nuttige bijdrage en de interessante link.
Daarbij zou ik ook het IPCC rapport noemen en de TU Delft site. In Delft leidt prof Kloosterman een Europees project t.a.v. een Thorium SMR. Zie ook zijn presentatie over dit onderwerp voor de provinciale staten. Zie http://www.janleenkloosterman.nl/.

Als je over dit onderwerp begint, dan krijg je meteen een afwijzende schrikreactie. Maar een inhoudelijke discussie voeren met argumenten op onderbuikgevoel is nutteloos (hebben we helaas ook gezien bij Corona). Er zijn verschillende meningen en daarom is verheldering en discussie nodig en nuttig.

Het Duitse rapport dat je noemt gaat over SMR centrales en die zijn niet groen! Alleen de SMR centrales van Generatie 4 zijn groen. Groen omdat ze veilig zijn, geen CO2 uitstoten en geen afvalprobleem hebben (dat stoken ze zelf op).
Maar dat geldt zeer zeker niet voor de Generatie 2 centrales met waterkoeling. Het probleem is dat de politiek nu kerncentrales wil bestellen en dat zijn dan de Franse Generatie 2 en Generatie 3 centrales. De kernenergie hoogleraren in Nederland adviseren indringend om even te wachten op de nieuwe Generatie 4 centrales.

Van de Generatie 4 SMR centrales zijn er 6 types, maar de Thorium centrale, de gasgekoelde centrale en de Hoge snelheid centrales zijn echt interessant. De laatste omdat die kernafval verbrandden en zo onschadelijk maken (ook van Gen 2). De gasgekoelde centrale draait productie in China en de Thorium centrale draait proef in China.
Als we die centrales in 1930 willen hebben, dan moeten we ze helaas in China kopen. Door het gebrek aan ondersteuning en financiering zal een Europees alternatief pas rond 2040 beschikbaar komen. Kernfusie centrales komen pas na 2050 beschikbaar.

Groene kernenergie is geen oplossing voor alles, maar is een puzzelstukje in het geheel. Wat zijn die puzzelstukjes: zon, wind, opslag, groene SMR-centrales en elektriciteit transport. En die stukjes moeten samenwerken, dat noemt men systeemdenken. En dat systeemdenken is essentieel, zoals Wouter van Dieren (oprichter van groene organisaties en lid van de Club van Rome) al langer predikt.
Dat elektriciteit transport is erg problematisch. Zowel de hoogspanningsnetwerk en laagspanningsnetwerk moeten fors uitgebreid worden. Maar met alle inspraakrondes en gebrek aan aannemers gaat dat lang duren, denk aan 10 tot 15 jaar!
Door ook groene SMR-centrales in te zetten wordt die uitbreiding een stuk eenvoudiger en sneller.
Een ander voordeel van groene SMR-centrales is dat dan het aantal benodigde windmolens gereduceerd kan worden en dat is goed voor het draagvlak.

Een belangrijke toepassing van groene SMR-centrales is de industrie. Daarmee kun je bedrijven als hoogovens heel snel vergroenen. Zie de referentie "Kernenergie en Industrie” in een eerder stukje.

Reputatie 7
Badge +2

Zoals hierboven ook al wordt aangegeven is SMR nog een concept.
Interessant lees materiaal is oa hier te vinden.
BASE - Neue Reaktorkonzepte (bund.de)

Maar zoals daar ook weer uit blijkt:
het gaat ons zeker niet bij de energie transitie kunnen helpen.

De kans is dat het door nucleaire fusie (de heilige graal) zal worden ingehaald.
Om het groen te noemen is ook wel een beetje een oprekking van het begrip groen?

Anne.

Reputatie 7
Badge +1

@Aart  Ik ben benieuwd of de kernenergie lobby in staat is de bezwaren van de bevolking en de groene groepen in de verschillende Europese landen met goede argumenten en een spetterende publiciteitscampagne te ontkrachten.
Dat Brussel de nieuwe kernenergie een groene stempel heeft gegeven was misschien voldoende om de subsidiegeldkraan open te zetten en investeerders aan te lokken. . .


maar ik verwacht dat de publieke weerstand snel groter wordt, vooral als er concrete plannen met de plaatsing van de thorium SMR's (dicht bij grote steden?) bekend worden voordat de lange termijn bedrijfszekerheid en de afvalverwerking c.q. veilige “Endlagerung” van het restafval (die is er zeker) gewaarborgd en gecertificeerd is.

Of ik dat nog mee zal maken? - Misschien komt de eerste fusiereactor vroeger (met andere problemen vermoedelijk).
 

Ik denk dat de overheden in Europa op dit moment andere energie prioriteiten hebben als de kernenergie, alhoewel de “Altlasten” van de oude kerncentrales moeten natuurlijk nog wel weggewerkt worden.

En dat mag wat belastinggeld en tijd kosten. 

Reputatie 2

Of dit met de nieuwe kernenergie zo efficiënt en veilig als belooft kan? Gelet op de geschiedenis van de civiele kernenergie en de massale subsidies (ook de verdekte) mag iedereen zijn eigen conclusies trekken.
Als ik lees “...opslag [van het afval] is nog in de research fase..” weet ik al genoeg, zeker als dan nog ermee “gedreigd” wordt dat de thorium SMR reactoren over tien jaar ook quasi in mijn achtertuin al in bedrijf kunnen zijn.
Als dan nog het argument van strategische competitie o.i.d. met China van stal moet worden gehaald breekt mijn klomp echt.

 

Ja, er is veel weerstand. Maar we hebben echt een klimaatprobleem dat niet kan wachten.
En met allerlei lokale oplossingen, zonder coördinatie (systeemdenken), krijgen veel mensen een goed gevoel, maar lost het niet op.
Ik heb niet gezegd dat groene kernenergie de oplossing is van alles. Maar wel dat we alle puzzelstukjes nodig hebben om de energie transitie in goede banen te leiden. Met zon en wind en de veelbelovende opslagtechnieken alleen komen we er niet!
Dit is ook de boodschap van de IPCC en ik heb alle vertrouwen in de deskundigheid daar.

Het probleem "Elektriciteitsprobleem haast onoplosbaar!” is het elektriciteitsnetwerk en bestaat uit twee grote problemen: het landelijke hoogspanningsnetwerk en de lokale midden/laagspanning netwerken. Met alle inspraakrondes gaat het naar ervaring nog 10 jaar duren voor we een stap verder komen. Maar lokale groene (zonder co2 uitstoot) SMR centrales zijn een prima oplossing.

Een groot probleem is dat groene partijen, die volkomen terecht tegen de generatie 2 kerncentrales ageren met hun risico en langlevend gevaarlijk afval, nu de veilige, groene SMR generatie 4 centrales afwijzen. De genoemde argumenten slaan op de generatie 2 centrales, waarbij de nieuwe generatie 4 centrales geen van de genoemde problemen (veiligheid, geen langlevend gevaarlijk afval) hebben.

Reputatie 7
Badge +1

Door gebedsmolenachtige, voortdurende herhaling van dezelfde mantra's wordt de huidige, zeer eenzijdig gefocuste campagne op "groene kernenergie” niet sterker, in tegendeel.

Van slagzinnen en journalistiek broddelwerk wordt niemand wijzer van,  mij overtuigt dit iig niet.

Als de overheid een sturende rol in de energie- en warmtetransitie heeft dan eerder op het gebied van terugdringen van energieverspilling en het algehele verminderen van het gebruik van fossiele energiebronnen. Kernenergie is daarbij hooguit een (klein) onderdeel en niet de ultima-ratio.


Of dit met de nieuwe kernenergie zo efficiënt en veilig als belooft kan? Gelet op de geschiedenis van de civiele kernenergie en de massale subsidies (ook de verdekte) mag iedereen zijn eigen conclusies trekken.
Als ik lees “...opslag [van het afval] is nog in de research fase..” weet ik al genoeg, zeker als dan nog ermee “gedreigd” wordt dat de thorium SMR reactoren over tien jaar ook quasi in mijn achtertuin al in bedrijf kunnen zijn.
Als dan nog het argument van strategische competitie o.i.d. met China van stal moet worden gehaald breekt mijn klomp echt.

 

Reputatie 2

Elektriciteitsprobleem haast onoplosbaar!

Hoe pak je zoiets aan? Met systeemdenken waarbij het geheel bekeken wordt in de analyse.
Dan kom je op de vierhoek "zon-wind-opslag-groene kernenergie".
Met groene kernenergie bedoelen we Small Modular Reactors (SMR) van type IV: inherent veilig, geen uitstoot en geen langlevend gevaarlijk afval.
En wanneer is dat beschikbaar? De opslag is nog in de eerste research fase, maar de groene kernenergie SMR is beschikbaar tussen 2030 en 2040. (Zie de andere posts)
Die SMR centrales kun je overal plaatsen (geen waterkoeling nodig) en die keuze ontlast het elektriciteitsnet en neemt knelpunten weg.
Dus zeer zeker zon en wind, maar dat is een stukje van de hele puzzel! 

Reputatie 2

Informatie over kernenergie en de generatie 4 reactoren

Kernenergie
https://www.debicker.eu/https-www-debicker-eu-kernenergie-2-2/

Kernenergie en Industrie
https://www.debicker.eu/kernenergie-en-industrie/

60.000 windmolens?
https://www.debicker.eu/60-000-windmolens/

Kernenergie: Q&A
https://www.debicker.eu/kernenergie-qa

China's energieplannen
https://www.debicker.eu/chinas-energieplannen

 

Verder zijn er heel veel sites die Generatie 4 centrales waaronder Thorium bespreken.
Maar kijk ook eens naar de site van professor Kloosterman van de TU Delft, dat is een expert in deze.

http://www.janleenkloosterman.nl/

Reputatie 2

Verder stel ik voor de “discussie” hier te beëindigen - heeft naar mijn mening weinig tot niets met de belangen van de leden van de VEH te maken. Voor de overheid moet je toch waar anders aankloppen.

De grootste uitdaging in de komende jaren voor mijn eigen huis is de energie transitie.
En deze discussie heeft daar alles mee te maken en is in het belang van de VEH leden.
En de  discussie is meer dan alleen zon, wind en isolatie.

De huidige aanpak is erg problematisch en dan is de discussie en informatie uitwisseling zeer noodzakelijk!

Reputatie 7
Badge +1

Als zich iemand over de nieuwe, met "groen” bestempelde kernenergie (tot 2045) m.n. over die met thorium (SMR/MSR) wil laten “informeren”: "Groenekernenergie - LET OP - dit is de uitsluitend positieve kant van het verhaal! door “Vrienden van het thorium”. - What's in a name?

Verder stel ik voor de “discussie” hier te beëindigen - heeft naar mijn mening weinig tot niets met de belangen van de leden van de VEH te maken. Voor de overheid moet je toch waar anders aankloppen. (Vooral voor de nodige (forse!) subsidies voor kernenergie - zonder zal het niet gaan).

Reputatie 2

Ook met kerncentrales zal het stroomnetwerk uitgebreid moeten worden. En als je voorstanders van kernenergie met hun ‘goedkope stroom’ moeten geloven zelfs nog meer. Want dan kan zou je dus je niet na-geïsoleerde huis 1:1 elektrisch kunnen verwarmen. Dan heb je dus minimaal 5 keer zoveel stroom nodig.

Ja, het netwerk moet op de schop en met name het laagspanning netwerk is problematisch. Maar de aanpassingen worden vele malen kleiner (en geaccepteerd door de burger) als je de combinatie van "zon - wind - opslag en groene SMR centrales" in een systeemdenken gestalte geeft. Denk dan aan SMR (Small Modular Reactors) centrales. Wat voorbeelden:

  1. Vervang het stookgedeelte van de kolencentrales door een groene SMR centrale.
    De rest als generatoren en het bestaande netwerk kun je dan hergebruiken. Dit is de Chinese aanpak.
  2. De generatie 4 SMR centrales hebben geen waterkoeling nodig, dus die kun je overal neerzetten dichtbij gebruikers. Ook kun je dan zowel stroom als warmte leveren. Dit scheelt veel netwerk aanpassingen.
  3. De industrieel toepassingen zijn legio en veelbelovend. Zet bijvoorbeeld een SMR centrale bij de Hoogovens. Met de warmte (hoge temperatuur) kun je productieproces stroomlijnen en op hoge temperatuur waterstof maken. Inzet van die waterstof vervangt de cokes wat de fabriek heel erg veel schoner maakt.
  4. Enzovoort.
Reputatie 2

P.S.: @Aart   Ik heb de indruk dat u hier voornamelijk als lobbyist optreed. Heeft u een (zakelijke) relatie met de industrie en wordt u misschien als lobbyist betaald?

Neen ik heb geen enkele zakelijke of persoonlijke relatie met industrie of universiteit.
Wel maak ik mij grote zorgen over het klimaat en de energietransitie die op deze manier niet echt gaat werken en dat kunnen we ons niet veroorloven. Probleem is dan bijvoorbeeld dat de projecten niet Europees worden uitgevoerd en dat het draagvlak voor grote (midden) groepen in groot gevaar is.

Daarbij zijn er zelfs partijen die kernenergie niet willen accepteren terwijl de leidende experts in de wereld aangeven dat we niet zonder kunnen. En er is weinig focus op de echt groene centrales die in ontwikkeling zijn. In Europa krijgen we vertraging op vertraging terwijl ze vanaf 2030 in China te koop zijn. 

De inzet van die groene generatie 4 centrales zal de energietransitie een stuk makkelijker maken en we kunnen ons niet veroorloven om dat te laten liggen. Maar zoals ik hierover betoogde wordt het een combinatie van zon - wind - opslag en groene SMR centrales. Die combinatie kun je alleen efficiënt gestalte geven als je aan systeemdenken doet zoals de groene pionier Wouter van Dieren betoogt. Dat systeemdenken is een essentieel onderdeel van de energie transitie.

Helaas is de focus van groene partijen op het (terecht!) sluiten van de huidige Generatie 2 centrales. Maar de groene generatie 4 centrales negeren is het kind met het badwater weggooien. Dat kunnen we ons niet veroorloven! 

Reputatie 7
Badge +3

Dat feit zegt niets over uw verhalen over nu commerciëel draaiende gesmolten zout thorium centrales. 

Reputatie 2

[quote] Een tweede proefcentrale, die net is opgestart, is een Thorium centrale met gesmolten zout die in de woestijn staat in China. Deze centrales hebben geen waterkoeling nodig en zijn bij uitstek geschikt voor afgelegen plaatsen als een woestijn. Thorium is voor China en India van belang, omdat zij daarvan grote voorraden hebben.[/quote]

Er draait nog geen enkele gesmolten zout centrale met thorium. Ze zitten nog in de ontwikkelingsfase. Er is vooralsnog geen enkel metaal(legering) dat bestand is tegen de hoge corrosiviteit, hitte en radioactiviteit. men verwacht pas 2050. 

Thorium, de heilige graal in het energiedebat | De Standaard

Er zijn twee belangrijke Gen4 centrales in China: een gasgekoelde centrale die al maanden productie draait en een gesmolten zout reactor die in dit voorjaar is gaan draaien in het kader van de ontwikkeling. Die ontwikkelingsfase duurt tot 2025  en daarna moeten ze productie draaien. De Chinezen halen hun planning, in tegenstelling tot de projecten in de US en Europa.

Met betrekking tot de materialen (corrosie) zijn er twee benaderingen:

  1. In Delft doet prof Kloosterman een Europees project en men wil pas gaan draaien als de corrosie problemen opgelost zijn (i.e. de materialen het de levensduur van 60 jaar volhouden). Volgens hem zijn er geen fundamentele problemen meer en is het gewoon doorwerken. Kijk maar eens op hun home site. Zij noemen 2040 voor een werkende centrale.
  2. De Chinezen gaan meer voor snelheid en starten de reactor als de corrosie nog niet helemaal opgelost is. Zij willen dit in de loop van de proefperiode oplossen. Gezien hun track record denk ik dat hun dat gaat lukken.

Bedenk wel dat zo een generatie 4 reactor met hoge temperatuur en lage druk geen drukvat nodig heeft. Dat was en is bij de eerdere generaties een fors probleem.

Overigens draaide een gesmolten zout centrale al van 1965 - 1969 in het Oak Ridge National Laboratory. Die gesmolten zout reactoren zijn toen verlaten omdat je er moeilijk kernwapens mee kunt maken. Dat was tegen de adviezen van de leidende experts.

Reputatie 7
Badge +3

P.S.: @Aart   Ik heb de indruk dat u hier voornamelijk als lobbyist optreed. Heeft u een (zakelijke) relatie met de industrie en wordt u misschien als lobbyist betaald?

 

Ik geloof dat niet.

Reputatie 7
Badge +1

De gasgekoelde Thorium Hochtemperaturreaktor THTR 300 was een ontwikkeling in Duitsland en wordt tot een van de grootste "Fehlentwickungen” in de afgelopen 55 Jahr in Duitsland gerekend.
Toen werd ook veel reclame met dezelfde argumenten als nu gemaakt.

Ik zie niet dat de toen geconstateerde zwaktes bij het bedrijf door de huidige SMR-types voorkomen worden c.q. omzeild zijn, in tegendeel er zijn waarschijnlijk andere, nieuwe en vermoedelijk wat onderbelichte problemen.

P.S.: @Aart   Ik heb de indruk dat u hier voornamelijk als lobbyist optreed. Heeft u een (zakelijke) relatie met de industrie en wordt u misschien als lobbyist betaald?

 

Reputatie 7
Badge +3

[quote] Een tweede proefcentrale, die net is opgestart, is een Thorium centrale met gesmolten zout die in de woestijn staat in China. Deze centrales hebben geen waterkoeling nodig en zijn bij uitstek geschikt voor afgelegen plaatsen als een woestijn. Thorium is voor China en India van belang, omdat zij daarvan grote voorraden hebben.[/quote]

Er draait nog geen enkele gesmolten zout centrale met thorium. Ze zitten nog in de ontwikkelingsfase. Er is vooralsnog geen enkel metaal(legering) dat bestand is tegen de hoge corrorsiviteit, hitte en radioactiviteit. men verwacht pas 2050. 

Thorium, de heilige graal in het energiedebat | De Standaard

Reputatie 2

@Aart  Dat de zgn. 4de generatie kerncentrales inherent veilig zijn is een onbewezen claim net zoals "geen langlevend afval”. En of “we” kernenergie “groen” mogen noemen is nog maar de vraag.
(wie is trouwens “we”?)

Als er iets mis gaat in een Generatie 4 centrale, dan schakelt  het proces zichzelf uit (passief). Dit in tegenstelling tot de huidige  Generatie 2 watergekoelde centrales. De kernenergie hoogleraren adviseren dan ook om nog even te wachten op die veilige Generatie 4 centrales.
De VVD wil nu snel twee Franse Generatie 3 centrales bouwen, maar het is beter om het advies van deze hoogleraren te volgen.

Het afval van een  groene Generatie 4 centrale is veel minder (omdat door de hoge temperatuur 98% van de brandstof gebruikt wordt in plaats van de 3% bij de huidige Generatie 2 watergekoelde centrales). Het moet dan 300 jaar bewaard worden en geen tienduizenden jaren.
En nog beter kun je dat (en het afval van de huidige centrales!) onschadelijk maken door het te verbranden in snelle neutronen Generatie 4 centrales.

De inherente veiligheid, nauwelijks een afval probleem en de CO2 vrije werking maken de Generatie 4 centrales "groen”. Het is niet voor niets dat de deskundige hoogleraren adviseren om no even te wachten op die Generatie 4 centrales.

Reputatie 2

De volgende twee zaken zijn ook belangrijk, omdat het niet altijd over techniek gaat:

Maatregelen moeten minimaal op Europese schaal, want het CO2 probleem speelt op wereldschaal. Lokale oplossingen lijken sympathiek, maar zijn weinig effectief op wereldschaal. Een voorbeeld is het sluiten van lokale kolencentrales. Niet omdat die kolencentrales niet vervuilend zijn, maar omdat we dan stroom gaan invoeren uit nog meer vervuilende centrales. Het is veel beter om het geld voor het sluiten van onze kolencentrales te besteden aan het sluiten van zeer vervuilende centrales in de Oost-Europese landen. En nog beter is een Europees plan waarbij de Oost-Europese kolencentrales eerst sluiten en daarna pas onze lokale kolencentrales. Dat kan uiteraard alleen als wij bereid zijn om die landen te helpen. Moeilijk, maar zo een Europese aanpak levert verreweg het meeste op.

Draagvlak is essentieel en wordt steeds belangrijker. Bij grote veranderingen heb je altijd drie groepen, de voorop-lopers (bv 20%), de achterblijvers (bv 20%) en de grote middengroep. De voorop-lopers hoef je niet te overtuigen en de achterblijvers benaderen is redelijk zinloos. De voorlopers zeggen: “De aarde gaat kapot en de tijd van praten is voorbij”. De achterblijvers ontkennen vaak het probleem. De grote middengroep zegt: “Wat gaat er gebeuren? – Wat gaat het kosten? – Kan ik het nog wel betalen?”. Het is dan uiterst belangrijk om je energie te richten op de grote middengroep en je niet te veel te laten beïnvloeden door de soms luide discussie van de voorop-lopers en de achterblijvers.
Het is dan bijvoorbeeld zeer onverstandig om maatregelen te nemen die relatief weinig opbrengen, maar wel veel draagvlak kosten. Een argument van voorop-lopers is “alle beetjes helpen”, maar dat is geen goed argument voor een middengroep. En ander voorbeeld is een monsterlijke inspanning om oude bouw op het hoogste niveau te isoleren omdat dit sterk demotiverend is voor de middengroep. Dan kunnen we beter kijken naar alternatieve oplossingen.

En hier treedt een nieuw en serieus probleem op. De overleggroepen in de energie transitie bestaan grotendeels uit voorop-lopers (bijvoorbeeld uit groene organisaties). Heel begrijpelijk en zij zijn zeer gemotiveerd, maar het is uiterst belangrijk om de grote middengroep te betrekken bij de discussies en transities. Anders krijg je plannen zonder draagvlak bij die grote belangrijke middengroep. Ik ben betrokken geweest bij de lokale RES (Regionale Energie Strategie) discussie en dan wordt het probleem snel duidelijk: vaak oplossingen voor voorop-lopers die niet acceptabel zijn voor de grote middengroep.
In dit forum proef ik ook veel voorop-lopers. Begrijpelijk want zij zijn zeer gemotiveerd om mee te denken. Maar denk niet dat je hun oplossingen makkelijk kunt implementeren bij die grote middengroep.

Reputatie 2

Groene kernenergie heeft wel wat aandachtspunten.

We moeten zo snel mogelijk af van de oude Gen2 watergekoelde kerncentrales omdat ze niet stabiel zijn en ons met een ernstig afvalprobleem opzadelen.

Het alternatief is dan Gen4 centrales die inherent veilig zijn en geen langdurig afval produceren. Ook kun je met die gen4 centrales oud gevaarlijk afval opbranden en zo onschadelijk maken. De uitvoering zijn dan kleine modulaire centrales (SMR’s) die je fabrieksmatig kunt produceren en op een vrachtwagen naar de bestemming brengt. Die centrales draaien nu al op proef (China, etc.) en worden in enkele jaren in productie genomen.

Zo een centrale wordt gekoeld met gesmolten zout en in dat zout kun je heel veel warmte opslaan. Zoveel dat de capaciteit van zo een centrale kunt variëren van 20% tot 100%. Ook kun je extern gesmolten zout buffers opzetten om nog meer warmte op te slaan. Optimaal is als je zo een gen4 hoge temperatuur SMR centrale lokaal combineert met zon en wind energie. Voordeel is dat je continuïteit hebt in elektriciteit produceren en veel minder elektriciteit transport hoeft te doen.

Zo een SMR centrale is veel breder inzetbaar bijvoorbeeld door direct industriële warmte te leveren en niet via een elektriciteit omweg. Ook kan zo een gen4 SMR heel efficiënt waterstof produceren (door de hoge temperatuur). Zet zo een SMR neer bij de Hoogovens en de fabriek is meteen significant schoner, omdat je geen cokes meer nodig hebt.

Er draaien al meerdere SMR hoge temperatuur 4e generatie centrales in China sinds 2021. Enerzijds draait een gasgekoelde 4e generatie SMR centrale die al compleet uitontwikkeld is.

Een tweede proefcentrale, die net is opgestart, is een Thorium centrale met gesmolten zout die in de woestijn staat in China. Deze centrales hebben geen waterkoeling nodig en zijn bij uitstek geschikt voor afgelegen plaatsen als een woestijn. Thorium is voor China en India van belang, omdat zij daarvan grote voorraden hebben.

De eerste Thorium SMR starten productie in China rond 2025. De eerste productie centrales zijn voor intern gebruik om kolencentrales te vervangen en de noodzaak daarvan is nergens een discussie. Vanaf 2030 worden die centrales dan in grote getale geëxporteerd.
In Nederland moeten we dan een miljard investeren om een aantal te reserveren. Nu al moeten we bedingen dat onze experts meekijken naar opzet en bedrijfsvoering. Op die manier krijg je betere centrales en houden we de vaart er in.

Waarom is dit zo belangrijk?
Het alternatief zijn klassieke licht water reactors die meteen commercieel leverbaar zijn, maar inherent niet-veilig en die ons opzadelen met een groot afval probleem. Politiek zal de druk steeds groter worden om die toch in te voeren, als de burgers de grote hobbels van de energie transitie gaan ervaren. En dan is het te laat voor zeer veilige Thorium gen4 reactors zonder een groot afval probleem.

Een kant en klare veilige Generatie 4 (bv Thorium) centrale is dan bittere noodzaak. En de kernenergie hoogleraren adviseren sterk om nog even te wachten op die inherent veilige centrales met minimaal afval probleem.

Voordelen
Veel voordelen van Thorium SMR hebben we in voorgaande posts gezien. Maar een Thorium centrale is ook veel effectiever en daarmee veel goedkoper dan een licht water reactor. Even wat techniek:
Klassieke reactor: lage temperatuur (300 graden) en hoge druk.
Thorium SMR: hoge temperatuur (800 graden) en lage druk.

De hoge druk vereist een speciaal reactorvat die bij Thorium SMR niet nodig is en hoge druk is altijd moeilijker te beheersen. De efficiency=1-Tlaag/Thoog dus bij Thorium SMR veel hoger. Ook wordt de brandstof bij Thorium SMR bijna volledig verbrand en heb je daarom heel weinig kort levend (300 jaar) afval. En dat afval kun je in dezelfde centrale weer verbranden en onschadelijk maken.

Dergelijke 4e generatie (gen4) SMR centrales worden in een fabriek in serie gebouwd. Dat lost meteen de prijsonzekerheid en de bouwtermijn onzekerheid op. Die onzekerheden ontstaan doordat je de centrale op de uiteindelijke locatie bouwt en omdat je door een proefperiode heengaat. Bij serieproductie in een fabriek is dat snel opgelost en de kant en klare SMR centrales worden met een vrachtwagen naar de bestemming vervoert.

Maar ik denk niet dat wij hier groene (generatie 4) kerncentrales gaan bouwen. Het ligt meer voor de hand om die in China in te kopen. Dat vinden politici en economen niet leuk, maar is wel de realiteit.

Toepassing
De nieuwe generatie modulaire (Thorium) centrales kun je heel flexibel inzetten. Bij de huidige kolen/gas/biomassa centrales die moeten sluiten, kun je alleen het stookgedeelte vervangen door een of meer modulaire centrales en de rest zoals de generatoren kun je hergebruiken. Dan converteer je vuile kolencentrales naar groene CO2 vrije SMR centrales. Ik vermoed dat dit de Chinese aanpak is, waarbij de (50!) nieuwe kolencentrales die nu gebouwd worden, later omgezet worden naar groene CO2 vrije centrales.

Een andere benadering is de modulaire centrales lokaal in te zetten in een zon/wind/modulaire centrale driehoek. Het grote voordeel is dat je zo grotendeels het probleem van leverzekerheid en van het transportnetwerk oplost. Bedenk dat je een Thorium SMR centrale in capaciteit kunt sturen (20% – 100%) door warmte in het zout op te slaan.
Een nog betere oplossing is de combinatie vierhoek “zon – wind – opslag – groene kernenergie” als een eenheid te beschouwen. Daarmee heb je meteen 1) de leverzekerheid en 2) het elektriciteit transport opgelost.”
Opslag kan in veel vormen als elektriciteit, warmte, waterkracht, enzovoort. Voorbeelden zijn accu’s, warmteopslag in gesmolten zout, waterstof, waterbassins, warmteopslag in aardlagen, ijzerpoeder, enzovoort.

Het is belangrijk dat actiegroepen die zich (terecht) inzetten voor het sluiten van de klassieke generatie 2 kerncentrales, hun focus gaan zetten in het bevorderen van de nieuwe generatie 4 groene (Thorium) centrales. Maar dat is wel even wennen.

Reputatie 7
Badge +3

Ook met kerncentrales zal het stroomnetwerk uitgebreid moeten worden. En als je voorstanders van kernenergie met hun ‘goedkope stroom’ moeten geloven zelfs nog meer. Want dan kan zou je dus je niet na-geïsoleerde huis 1:1 elektrisch kunnen verwarmen. Dan heb je dus minimaal 5 keer zoveel stroom nodig.

Reputatie 7
Badge +1

@Aart  Dat de zgn. 4de generatie kerncentrales inherent veilig zijn is een onbewezen claim net zoals "geen langlevend afval”. En of “we” kernenergie “groen” mogen noemen is nog maar de vraag.
(wie is trouwens “we”?)

Reputatie 2

Bij de energietransitie en met name de toename van zon en wind hebben we twee problemen: 1) de leverzekerheid – de zon schijnt niet altijd en soms hebben we te weinig wind en 2) het elektriciteit transport waarbij het stroom netwerk op de schop moet. Met name het laagspanningsnetwerk vraagt grote investeringen.
Een goede oplossing is de vierhoek "zon - wind - opslag - groene kernenergie" als een eenheid te beschouwen. Daarmee heb je meteen 1) de leverzekerheid en 2) het elektriciteit transport opgelost.”

Opslag kan in veel vormen als elektriciteit, warmte, waterkracht, enzovoort. Voorbeelden zijn accu's, warmteopslag in gesmolten zout, waterstof, waterbassins, warmteopslag in aardlagen, ijzerpoeder, enzovoort.
Kernenergie noemen we groen als de centrales inherent veilig zijn en geen langlevend gevaarlijk nalaat afval nalaten en dat zijn de zogenaamde generatie 4 centrales die rond 2030 beschikbaar komen.

De rol van de overheid is om dit te coördineren en te faciliteren.

Reputatie 1
klopt het gaat om dezelfde persoon, het genoemde bedrijf is van hem geweest.

Reageer