Kernenergie kan ons niet helpen bij de energietransitie


Reputatie 7
Badge +2
  • Verduurzamer
  • 734 reacties

Met enige regelmaat, zeker rond de verkiezingen, komt de suggestie langs om kernenergie (via splitsing) te gebruiken als lage CO2 uitstotende energievoorziening.

Die vorm van kernenergie zal ons echter niet kunnen helpen in de energieprestatie.


Als je kijkt naar de centrales die nu echt in aanbouw zijn in Europa, dan is duidelijk dat het bouwen van een nucleaire centrale duur is en lang duurt.
Altijd veel duurder en langer dan geschat.

In Finland wordt aan de Olkiluoto 3 gebouwd.
Daarmee is mee begonnen in 2005, deze zou in 2010 online gaan en € 3 miljard kosten.
Dat is intussen niet eerder dan Q2 2022, en al tegen de € 12 miljard, waarbij het Franse bedrijf dat het bouwt min of meer genationaliseerd is omdat het anders failliet was gegaan.

In Frankrijk gaat voor Flamanville 3 net zo'n verhaal op.
In 2006 mee begonnen, zou in 2012 online komen en € 3,3 miljard  kosten.
Ook gebouwd door een min of meer Frans genationaliseerd bedrijf.
Dat is intussen niet eerder dan eind 2023 en ca € 20 miljard geworden.

Dus zelfs als direct na de formatie de overheid besluit om te gaan beginnen aan het proces
en de vele miljarden extra kosten op zich te nemen, dan nog zal het waarschijnlijk een 25 jaar duren voordat een centrale ‘online’ komt.

Dan is het dus al bijna 2050, het moment waar we niet moeten gaan beginnen met omschakelen, maar liefst al een tijdje klaar moeten zijn.

Het financiële plaatje maakt het ook een vrij hopeloze zaak.
Zo zijn in de UK de afgelopen jaren meerdere projecten stop gezet,
met miljarden aan afschrijving, omdat de commerciële partijen liever hun verlies namen dan nog veel meer geld er in te verliezen.
Dat zou de overheid dus allemaal op zich moeten nemen.
Een vrij dure keuze met niet heel erg veel garanties op slagen.

Een bijkomend probleem is dat de capaciteit die wel wordt gebouwd ook nog niet eens voldoende is om de bestaande capaciteit te vervangen.
In de UK gaan tot 2030 bijvoorbeeld 6 van de 7 centrales offline.
De plannen om die te vervangen zijn zoals gezegd grotendeels geschrapt, met alleen nog een plan in concept fase dat door de regering wordt gesteund om de enorme energie problemen die op hen af komen mogelijk het hoofd te kunnen bieden.
In Slovakije wordt gebouwd, maar ook die zijn vooral ter vervanging van centrales die uit zijn gezet omdat ze niet veilig genoeg werden beschouwd.
Nog een ander voorbeeld is Doel in België die ook staat te kraken en piepen en is bijna vaker offline is dan online vanwege veiligheidsissues.

Dus zelfs  als je aan alle andere uitdagingen rond kernsplitsing voorbij gaat,
zal deze techniek geen (extra) bijdrage kunnen leveren in de energietransitie.


Kernfusie daarentegen zou al onze energie vraagstukken oplossen.
Helaas blijft dat, net zoals grafeen accu’s (nog) steeds iets van de toekomst.

Anne.

(ik had dit stukje eerder op een verkeerd subforum gezet waardoor het niet goed zichtbaar was)


14 reacties

Reputatie 5
Badge +1

Kernenergie is inderdaad duur, maar waarschijnlijk gewoon nodig. Ik zie het niet gebeuren dat het hele land vol komt te staan met windmolens en zonnepanelen. En dan nog hebben we energie nodig 's nachts en bij windstil weer. Met een subsidiesysteem heb je dan kernenergie mogelijk kunnen maken.

Dan heb je nog een probleem. Een kernenergiecentrale is slecht regelbaar. Die kunnen bijna niet afregelen als er toevallig wel veel groene energie opgewekt wordt.

Daar zijn natuurlijk wel (dure) oplossingen voor. Een daarvan zou zijn om naast een kernenergiecentrale een waterstoffabriek te bouwen. Zodat de centrale gewoon altijd kan doordraaien. Er zijn natuurlijk ook deels accusystemen en regelsystemen om het net qua verbruik te balanceren. Want een auto opladen hoeft natuurlijk niet vanaf 18.00 opgeladen worden. Als het op de gewenste tijd maar vol is.

Als het echt nodig zal zijn in de toekomst, hoeft het natuurlijk geen 25 jaar te duren. De ontwikkelingen in de techniek kunnen heel snel gaan als het echt nodig is. Het is kiezen voor nieuwe technieken of toch veel langer de traditionele brandstoffen gebruiken.

In magazine van juni 2021 over kernenergie staat geschreven” Kernenergie is de enige CO2-vrije energievorm die …..”. Hier ben ik het niet mee eens omdat ik me afvraag hoeveel fossiele energie het kost om een kernreactor te bouwen? Hoeveel fossiele energie kost het om de grondstoffen te verkrijgen? Hoeveel fossiele energie kost het om het afval op te slaan (een idee is om het radioactieve afval in Nederland, middels mijnbouw, onder een kleilaag op te slaan). Enz.

Reputatie 7
Badge +2

Die uitspraak is volgens mij van de directeur van Borssele?
Dat zal een vrij groot ‘wij van WC eend’ gehalte hebben en moet je dus met een beetje zout nemen.
Hij stapt ook vrij makkelijk over 1 van mijn bovenstaande punten heen: de enorm hoge kosten.
En dat voor een oplossing die maar tijdelijk respijt biedt, wel tot aan het eind der tijden -nog niet bestaande - oplossingen behoeft en niet op tijd beschikbaar zal zijn om een wezenlijke bijdrage te leveren bij de energie transitie.

Kortom: iedereen die denkt dat nucleaire splitsing ons kan helpen heeft volgens mij niet goed naar de realiteit gekeken O:) 


Volgens dit onderzoek zou de cradle-2-cradle CO2 productie van een nucleaire centrale tussen de 1,4g en 288g per kWu liggen, met het gemiddelde 66g/kWu. Daarmee is het dus zeker niet CO2 vrij.

Anne.

Reputatie 7
Badge +3

Dat een kerncentrale niet voor 2030 klaar zou zijn is geen goed argument. Ook na 2030 hebben we, naast wind en zon, nog extra energie nodig. Doordat er de laatste decennia, in Europa en de VS, geen kerncentrales zijn gebouwd én de verhoogde veiligheidseisen heeft de bouw in Frankrijk, Finland en het Verenigd Koninkrijk te maken met kinderziektes. Zo bleek bijvoorbeeld het beton niet te voldoen aan de veiligheidseisen. Door, met de opgelopen ervaring, het in één keer goed te doen wordt ook een hoop tijd bespaard.

Bovendien ontwikkelt General Electric/Hitachi nu kleine modulaire reactoren. (SMR, small modulair reactor).

Bill Gates en investeerder Buffet willen ook een kernreactor bouwen waarin bij lage stroomprijzen alle warmte gebufferd kan worden door over hooguit enkele dagen het metaal natrium te smelten. Als er stroomvraag is (weinig wind- en zon) kan met dat hete gesmolten natrium een stoomturbine draaien. Zo kan zo'n centrale dus alleen maar stroom produceren wanneer de stroomprijs hoog is.

Kernenergie en wind- en zon hoeven elkaar niet uit te sluiten.

Het geroep over thoriumcentrales grenst aan bedrog. Daarvan worden immers alleen maar proefcentrales gebouwd. Er is nog geen enkel materiaal bestendig voor gesmolten zout, dat bij thorium ook nog eens zwaar radiactief is.

Reputatie 7
Badge +2

@Driepinter Mijn stelling is alleen dat het niet op tijd en niet kosteneffectief klaar is om ons te helpen bij de transitie. Alleen om de bestaande capaciteit op tijd te kunnen vervangen moet er idd al ‘als een idioot’ worden bijgebouwd, maar niemand die daar zijn handen (nog) aan wil branden.

Ik las vandaag een stukje over een Chinese centrale, zelf die worden door de Fransen gebouwd (en deels gefinancierd). Dat zal de spoeling nog wel een stuk dunner maken.

ik denk dus dat die meneer van Borssele als hij denkt dat nucleaire energie in de komende 20 a 30 jaar wel een duidelijk verschil kan maken, zich vooral zelf iets probeert wijs te maken.

En ja, er zijn heel veel ideeën over hoe het beter kan.
De UK wil bijvoorbeeld ook heel groot op die modulaire reactors gaan inzetten - nadat er miljarden zijn afgeschreven op ‘normale’ nucleaire centrales.
Maar dat zijn allemaal ook geen projecten waar morgen een spade voor in de grond kan en de meeste zich ook niet op enige schaal al hebben bewezen.

Als de covid crisis 1 ding heeft laten zien is dat waar een wil (en heel veel geld) is ook een weg is.
Dus steek de koppen bij elkaar, gooi er een paar triljard tegen aan, stroomlijn de processen en ontwikkel kernfusie en grafeen accu’s zodat ze binnen een jaar of 10 productie rijp zijn :P

Anne.

Reputatie 7
Badge +3

“2030” is geen argument. En al helemaal niet als het over de ontwikkeling van kernfusie gaat. De halve wereld werkt aan één onderzoek centrale ergens in zuid-frankrijk en ze zijn al blij dat hij meer warmte gaat leveren dan dat er als, elektrische, energie ingaat.

Reputatie 2

Over kernenergie oplossingen.

Huidige centrales

De huidige generatie 2 kerncentrales moeten zo snel mogelijk gesloten worden om de volgende redenen:

  1. Die centrales zijn niet veilig want ze worden actief gekoeld en als die koeling wegvalt worden ze instabiel
  2. De splijtstof moet regelmatig vervangen worden en dat geeft veel hoog radioactief afval dat duizenden jaren veilig bewaard moet worden.

Ook zijn ze erg duur omdat ze lokaal gebouwd moeten worden.

Nieuwe generatie 4 veilige centrales

Er is een nieuwe generatie veilige centrales in ontwikkeling. Deze worden passief gekoeld en als de koeling wegvalt, dan stopt de reactor gewoon. Er zijn verschillende types en de keuze wordt gemaakt op basis van het afval.
Dan komen de Thorium-gesmolten zout reactors in beeld, want die hebben geen afval. Ze verbranden namelijk hun eigen afval. En als de centrale na lange tijd vervangen moet worden, dan wordt het afval verbrand door de opvolger. En uiteindelijk blijft er een kleine hoeveelheid over die relatie kort (300 jaar) veilig bewaard moet worden. Of nog beter verbrand in nog nieuwere types centrales.
De huidige ontwikkeling zijn kleine lokale centrales (container SMR “Small Modular Reactors”) die je overal kunt neerzetten. En ze kunnen in een fabriek in serie worden gebouwd waardoor ze veel goedkoper worden. En het concept is bekend, er draaide al een prototype in 1969. En de expert hoogleraren adviseren om even te wachten op deze generatie veilige centrales.
Bijkomende voordelen zijn dat deze centrales in capaciteit kunnen variëren van 20% – 100% (de warmte wordt dan opgeslagen in het zout) en dan een perfecte zero emissie aanvulling zijn voor zon en windenergie. Ook kunnen deze centrales het gevaarlijk afval verbranden van de huidige centrales.

Huidige situatie

Door tegenstanders worden alle centrales – de huidige onveilige en de nieuwe veilige – op een hoop gegooid. De discussie heeft dan meteen tegenwind. Maar deze nieuwe veilige centrales zijn zo veelbelovend dat de ontwikkeling gewoon door gaat.
Momenteel worden op veel plekken prototype gebouwd. Het grootste project met 700 researcher draait in China. Ook Frankrijk wil hier verder mee. We verwachten een draaiende omgeving binnen enkele jaren. Maar de Covid-19 crisis heeft geleerd dat het veel sneller kan als het voldoende prioriteit krijgt.
Er is veel informatie beschikbaar, kijk eens naar de vele presentaties op YouTube. Of de Vereniging Thorium Energie.
En als u ook de visie van de tegenstanders wilt zien, zoek dan op de stichting Wise.

Reputatie 2

Het grote risico is dat partijen elke kernenergie dwangmatig willen uitsluiten, terwijl dat gebaseerd is op achterhaalde standpunten, In een energietransitie krijgen we zoveel problemen, dat voorstanders toch kerncentrales door kunnen drukken. Zij kijken dan naar de markt van snel leverbare klassieke centrales die niet echt veilig zijn en moeilijk kernafval produceren. Dat is dus echt het kind met het badwater weggooien!

De kernenergie hoogleraren en andere experts adviseren dringend om even te wachten op inherent zeer veilige generatie 4 centrales die geen of weinig en relatief kortlevend afval produceren. Ook zijn die generatie 4 centrales financieel voorspelbaar en betaalbaar omdat ze fabrieksmatig in serie gefabriceerd worden. Gezien de huidige ontwikkelingen wereldwijd komen die centrales binnen 10 jaar ter beschikking.

 

Reputatie 7
Badge +2

Een aantal van de standpunten tegen kernenergie,
ook die van type 4 centrales, zijn niet achterhaald en zullen ook niet achterhaald worden.

Zoals al aangegeven bestaat type 4 niet. Er is al jaren sprake van dat het er ‘binnenkort’ komt, maar dat wordt ook al jaren van kernfusie en grafeen accu’s gezegd.

Zelfs als type 4 over 10 jaar gebouwd zouden kunnen gaan worden, dan nog is er geen reden aan te nemen dat die sneller of goedkoper gebouwd kunnen worden dan de huidige projecten (type 3b?).

Dus voor 2050 zullen die niet online zijn.
We moeten dus niet naar kernenergie kijken voor energie levering tussen nu en 2050.

Een ander argument zijn de kosten.
Ook type 4 reactoren zullen een groot risico hebben dat door commerciële partijen niet kan worden afgedekt. Hetzelfde geldt voor een garantie stelling van een paar honderd jaar. Want ook als een centrale weer is afgekoppeld moet die nog lange tijd in onderhoud en bewaakt moeten worden.

Dat zijn allemaal dingen die alleen een overheid kan doen.
En waardoor de prijs per kWu veels te hoog zou worden om commercieel vatbaar te zijn.

Ik verwacht overigens dat er zeker wel een aantal centrales nodig zullen zijn aangezien er een groot aantal bestaande centrales toch echt tegen het einde van hun termijn beginnen te lopen.
Doel in België staat bijvoorbeeld vaker stil dan dat het nog een bijdrage kan leveren?

Maar de komende 30 jaar verwacht ik alleen maar een afnamen in nucleaire capaciteit.
Daar hebben we in die periode dus niet veel aan.

Dat de regering toch wil gaan inzetten op nucleaire energie, wil dus eigenlijk alleen zeggen dat ze Borsele langer open willen houden dan origineel is afgesproken. Wat dat wil zeggen voor de veiligheid is dan weer een andere vraag. Maar het bijbouwen van nwe centrales, 3b of 4, zal zeker niet binnen nu en 20 jaar gerealiseerd kunnen zijn. Voor de rest is het dus gebakken lucht.

Anne.

Reputatie 2

Beste Anne. Dank voor je reactie. Hierbij wat aanvullingen.

Er draaien al meerdere SMR hoge temperatuur 4e generatie centrales in China sinds 2021. Enerzijds draait een gasgekoelde 4e generatie SMR centrale die al compleet uitontwikkeld is.
Een tweede proefcentrale is een Thorium centrale met gesmolten zout die in de woestijn staat in China. Deze centrales hebben geen waterkoeling nodig en zijn bij uitstek geschikt voor afgelegen plaatsen als een woestijn. Thorium is voor China en India van belang, omdat zij daarvan grote voorraden hebben.

De eerste Thorium SMR starten productie in China rond 2025. De eerste productie centrales zijn voor intern gebruik om kolencentrales te vervangen en de noodzaak daarvan is nergens een discussie. Vanaf 2030 worden die centrales dan in grote getale geëxporteerd.
In Nederland moeten we dan een miljard investeren om een aantal te reserveren. Nu al moeten we bedingen dat onze experts meekijken naar opzet en bedrijfsvoering. Op die manier krijg je betere centrales en houden we de vaart er in.

Waarom is dit zo belangrijk?
Het alternatief zijn klassieke licht water reactors die meteen commercieel leverbaar zijn, maar inherent niet-veilig en die ons opzadelen met een groot afval probleem. Politiek zal de druk steeds groter worden om die toch in te voeren, als de burgers de grote hobbels van de energie transitie gaan ervaren. En dan is het te laat voor zeer veilige Thorium reactors zonder een groot afval probleem.
Een kant en klare veilige Thorium centrale is dan bittere noodzaak. En de kernenergie hoogleraren adviseren sterk om nog even te wachten op die inherent veilige centrales met minimaal afval probleem.

Voordelen
Veel voordelen van Thorium SMR hebben we in voorgaande posts gezien. Maar een Thorium centrale is ook veel effectiever en daarmee veel goedkoper dan een licht water reactor. Even wat techniek:
Klassieke reactor: lage temperatuur (300 graden) en hoge druk.
Thorium SMR: hoge temperatuur (800 graden) en lage druk.
De hoge druk vereist een speciaal reactorvat die bij Thorium SMR niet nodig is en hoge druk is altijd moeilijker te beheersen. De efficiency=1-Tlaag/Thoog dus bij Thorium SMR veel hoger. Ook wordt de brandstof bij Thorium SMR bijna volledig verbrand en heb je daarom heel weinig kort levend (300 jaar) afval. En dat afval kun je in dezelfde centrale weer verbranden en onschadelijk maken.

Dergelijke 4e generatie SMR centrales worden in een fabriek in serie gebouwd. Dat lost meteen de prijsonzekerheid en de bouwtermijn onzekerheid op. Die onzekerheden ontstaan doordat je de centrale op de uiteindelijke locatie bouwt en omdat je door een proefperiode heengaat. Bij serieproductie in een fabriek is dat snel opgelost en de kant en klare SMR centrales worden met een vrachtwagen naar de bestemming vervoert.

Toepassing
De nieuwe generatie modulaire (Thorium) centrales kun je heel flexibel inzetten. Bij de huidige kolen/gas/biomassa centrales die moeten sluiten, kun je alleen het stookgedeelte vervangen door een of meer modulaire centrales en de rest zoals de generatoren kun je hergebruiken. Dan converteer je vuile kolencentrales naar groene CO2 vrije centrales. Ik vermoed dat dit de Chinese aanpak is, waarbij de (50!) nieuwe kolencentrales die nu gebouwd worden, later omgezet worden naar groene CO2 vrije SMR centrales.
Een andere benadering is de modulaire centrales lokaal in te zetten in een zon/wind/modulaire centrale driehoek. Het grote voordeel is dat je zo grotendeels het probleem van leverzekerheid en van het transportnetwerk oplost. Bedenk dat je een Thorium SMR centrale in capaciteit kunt sturen (20% - 100%) door warmte in het zout op te slaan.
Het is belangrijk dat actiegroepen die zich (terecht) inzetten voor het sluiten van de klassieke generatie 2 kerncentrales, hun focus gaan zetten in het bevorderen van de nieuwe generatie 4 groene (Thorium) centrales. Maar dat is wel even wennen.

Meer lezen?

Zoek op Smal Modular Reactors of 4th Generatie Reactors.

Dit is een erg goed en realistisch verhaal van professor Jason Steffen.
Ook wordt duidelijk dat je met een generatie IV reactor door de hoge temperatuur en de modulaire opbouw heel veel nieuwe mogelijkheden krijgt.
https://www.youtube.com/watch?v=t4KaH9qnx4k

Reputatie 7
Badge +1

Ik vraag me serieus af wie hier op de community website van de VEH van wat m.b.t. kernenergie overtuigt moet/zou/kan worden.

Zou de conclusie van het “grote publiek” hier dan moeten worden:
Geef ons maar “thorium” dan zijn we van alle problemen omtrent de “energietransitie” verlost? - Dit lijkt me te simpel en niet de bedoeling.

Mij komt dit hier voor als een vrij nutteloze “uitwisseling” van standpunten en de rest van het publiek kijkt er niet eens naar.

Ik vraag me serieus af wie hier op de community website van de VEH van wat m.b.t. kernenergie overtuigt moet/zou/kan worden.

Zou de conclusie van het “grote publiek” hier dan moeten worden:
Geef ons maar “thorium” dan zijn we van alle problemen omtrent de “energietransitie” verlost? - Dit lijkt me te simpel en niet de bedoeling.

Mij komt dit hier voor als een vrij nutteloze “uitwisseling” van standpunten en de rest van het publiek kijkt er niet eens naar.

Hi Darkfiber,

Gelezen en geapprecieerd. 

Groet Dolf

Reputatie 2

Ik vraag me serieus af wie hier op de community website van de VEH van wat m.b.t. kernenergie overtuigt moet/zou/kan worden.

Zou de conclusie van het “grote publiek” hier dan moeten worden:
Geef ons maar “thorium” dan zijn we van alle problemen omtrent de “energietransitie” verlost? - Dit lijkt me te simpel en niet de bedoeling.

Mij komt dit hier voor als een vrij nutteloze “uitwisseling” van standpunten en de rest van het publiek kijkt er niet eens naar.

 

Motivatie

Ik ben een eigen huis bezitter. Er zijn plannen voor energie transitie waarbij ik van het gas moet. Dat gaat mij €40,000 tot €60,000 kosten voor een 1970 rijtjes huis en die schattingen stijgen alleen maar. Ik denk dat dit onhaalbaar is en dus bekijk ik alle energie transitie opties vanuit mijn technische achtergrond.

Dan zie ik dat acties worden doorgevoerd als “een kip zonder kop”. En dat voor de hand liggende opties in discussies gesaboteerd worden. Die discussies heb ik bijgezeten o.a. in de RES overleg.

Mijn mening is dat we het ons niet kunnen veroorloven om opties te snel af te voeren. Een minder bekende optie is om huizen en industrie ter verwarmen met SMR's. Misschien zeg je belachelijk, maar dan zeg ik “hooguit te vroeg”. Maar dat zulke oplossingen gaan komen, daar ben ik heilig van overtuigd. En komen ze op tijd? Zeker niet als we ze meteen afvoeren.

Dit vind ik belangrijk genoeg voor alle eigen huis bezitters en dus voor een VEH forum.

 

Reputatie 7
Badge +2

Vergelijkingen met China gaan vaak heel snel heel mank.
Ze hebben daar toch echt een hele andere maatschappij.

Als je naar de UK kijkt, of Finland of Frankrijk, landen die beter met ons te vergelijken zijn,
dan moet je volgens mij toch echt constateren dat kernenergie ons de komende 20 tot 30 jaar niet gaat helpen.

En wat de kosten betreft: nu worden de kosten door het collectief gedragen.
Wanneer er een CO2 belasting zou komen waarbij ook de particuliere verbruiker betaalt en dat zal op een verkapte manier er wel gaan komen gok ik, dan zullen de kosten van het niet verduurzamen waarschijnlijk zeker zo hoog worden.
Maar ik dwaal nu af :)

Anne.

Reageer