Kernenergie kan ons niet helpen bij de energietransitie


Reputatie 7
Badge +2
  • Verduurzamer
  • 862 reacties

Met enige regelmaat, zeker rond de verkiezingen, komt de suggestie langs om kernenergie (via splitsing) te gebruiken als lage CO2 uitstotende energievoorziening.

Die vorm van kernenergie zal ons echter niet kunnen helpen in de energieprestatie.


Als je kijkt naar de centrales die nu echt in aanbouw zijn in Europa, dan is duidelijk dat het bouwen van een nucleaire centrale duur is en lang duurt.
Altijd veel duurder en langer dan geschat.

In Finland wordt aan de Olkiluoto 3 gebouwd.
Daarmee is mee begonnen in 2005, deze zou in 2010 online gaan en € 3 miljard kosten.
Dat is intussen niet eerder dan Q2 2022, en al tegen de € 12 miljard, waarbij het Franse bedrijf dat het bouwt min of meer genationaliseerd is omdat het anders failliet was gegaan.

In Frankrijk gaat voor Flamanville 3 net zo'n verhaal op.
In 2006 mee begonnen, zou in 2012 online komen en € 3,3 miljard  kosten.
Ook gebouwd door een min of meer Frans genationaliseerd bedrijf.
Dat is intussen niet eerder dan eind 2023 en ca € 20 miljard geworden.

Dus zelfs als direct na de formatie de overheid besluit om te gaan beginnen aan het proces
en de vele miljarden extra kosten op zich te nemen, dan nog zal het waarschijnlijk een 25 jaar duren voordat een centrale ‘online’ komt.

Dan is het dus al bijna 2050, het moment waar we niet moeten gaan beginnen met omschakelen, maar liefst al een tijdje klaar moeten zijn.

Het financiële plaatje maakt het ook een vrij hopeloze zaak.
Zo zijn in de UK de afgelopen jaren meerdere projecten stop gezet,
met miljarden aan afschrijving, omdat de commerciële partijen liever hun verlies namen dan nog veel meer geld er in te verliezen.
Dat zou de overheid dus allemaal op zich moeten nemen.
Een vrij dure keuze met niet heel erg veel garanties op slagen.

Een bijkomend probleem is dat de capaciteit die wel wordt gebouwd ook nog niet eens voldoende is om de bestaande capaciteit te vervangen.
In de UK gaan tot 2030 bijvoorbeeld 6 van de 7 centrales offline.
De plannen om die te vervangen zijn zoals gezegd grotendeels geschrapt, met alleen nog een plan in concept fase dat door de regering wordt gesteund om de enorme energie problemen die op hen af komen mogelijk het hoofd te kunnen bieden.
In Slovakije wordt gebouwd, maar ook die zijn vooral ter vervanging van centrales die uit zijn gezet omdat ze niet veilig genoeg werden beschouwd.
Nog een ander voorbeeld is Doel in België die ook staat te kraken en piepen en is bijna vaker offline is dan online vanwege veiligheidsissues.

Dus zelfs  als je aan alle andere uitdagingen rond kernsplitsing voorbij gaat,
zal deze techniek geen (extra) bijdrage kunnen leveren in de energietransitie.


Kernfusie daarentegen zou al onze energie vraagstukken oplossen.
Helaas blijft dat, net zoals grafeen accu’s (nog) steeds iets van de toekomst.

Anne.

(ik had dit stukje eerder op een verkeerd subforum gezet waardoor het niet goed zichtbaar was)


45 reacties

Reputatie 6
Badge +1

Kernenergie is inderdaad duur, maar waarschijnlijk gewoon nodig. Ik zie het niet gebeuren dat het hele land vol komt te staan met windmolens en zonnepanelen. En dan nog hebben we energie nodig 's nachts en bij windstil weer. Met een subsidiesysteem heb je dan kernenergie mogelijk kunnen maken.

Dan heb je nog een probleem. Een kernenergiecentrale is slecht regelbaar. Die kunnen bijna niet afregelen als er toevallig wel veel groene energie opgewekt wordt.

Daar zijn natuurlijk wel (dure) oplossingen voor. Een daarvan zou zijn om naast een kernenergiecentrale een waterstoffabriek te bouwen. Zodat de centrale gewoon altijd kan doordraaien. Er zijn natuurlijk ook deels accusystemen en regelsystemen om het net qua verbruik te balanceren. Want een auto opladen hoeft natuurlijk niet vanaf 18.00 opgeladen worden. Als het op de gewenste tijd maar vol is.

Als het echt nodig zal zijn in de toekomst, hoeft het natuurlijk geen 25 jaar te duren. De ontwikkelingen in de techniek kunnen heel snel gaan als het echt nodig is. Het is kiezen voor nieuwe technieken of toch veel langer de traditionele brandstoffen gebruiken.

In magazine van juni 2021 over kernenergie staat geschreven” Kernenergie is de enige CO2-vrije energievorm die …..”. Hier ben ik het niet mee eens omdat ik me afvraag hoeveel fossiele energie het kost om een kernreactor te bouwen? Hoeveel fossiele energie kost het om de grondstoffen te verkrijgen? Hoeveel fossiele energie kost het om het afval op te slaan (een idee is om het radioactieve afval in Nederland, middels mijnbouw, onder een kleilaag op te slaan). Enz.

Reputatie 7
Badge +2

Die uitspraak is volgens mij van de directeur van Borssele?
Dat zal een vrij groot ‘wij van WC eend’ gehalte hebben en moet je dus met een beetje zout nemen.
Hij stapt ook vrij makkelijk over 1 van mijn bovenstaande punten heen: de enorm hoge kosten.
En dat voor een oplossing die maar tijdelijk respijt biedt, wel tot aan het eind der tijden -nog niet bestaande - oplossingen behoeft en niet op tijd beschikbaar zal zijn om een wezenlijke bijdrage te leveren bij de energie transitie.

Kortom: iedereen die denkt dat nucleaire splitsing ons kan helpen heeft volgens mij niet goed naar de realiteit gekeken O:) 


Volgens dit onderzoek zou de cradle-2-cradle CO2 productie van een nucleaire centrale tussen de 1,4g en 288g per kWu liggen, met het gemiddelde 66g/kWu. Daarmee is het dus zeker niet CO2 vrij.

Anne.

Reputatie 7
Badge +3

Dat een kerncentrale niet voor 2030 klaar zou zijn is geen goed argument. Ook na 2030 hebben we, naast wind en zon, nog extra energie nodig. Doordat er de laatste decennia, in Europa en de VS, geen kerncentrales zijn gebouwd én de verhoogde veiligheidseisen heeft de bouw in Frankrijk, Finland en het Verenigd Koninkrijk te maken met kinderziektes. Zo bleek bijvoorbeeld het beton niet te voldoen aan de veiligheidseisen. Door, met de opgelopen ervaring, het in één keer goed te doen wordt ook een hoop tijd bespaard.

Bovendien ontwikkelt General Electric/Hitachi nu kleine modulaire reactoren. (SMR, small modulair reactor).

Bill Gates en investeerder Buffet willen ook een kernreactor bouwen waarin bij lage stroomprijzen alle warmte gebufferd kan worden door over hooguit enkele dagen het metaal natrium te smelten. Als er stroomvraag is (weinig wind- en zon) kan met dat hete gesmolten natrium een stoomturbine draaien. Zo kan zo'n centrale dus alleen maar stroom produceren wanneer de stroomprijs hoog is.

Kernenergie en wind- en zon hoeven elkaar niet uit te sluiten.

Het geroep over thoriumcentrales grenst aan bedrog. Daarvan worden immers alleen maar proefcentrales gebouwd. Er is nog geen enkel materiaal bestendig voor gesmolten zout, dat bij thorium ook nog eens zwaar radiactief is.

Reputatie 7
Badge +2

@Driepinter Mijn stelling is alleen dat het niet op tijd en niet kosteneffectief klaar is om ons te helpen bij de transitie. Alleen om de bestaande capaciteit op tijd te kunnen vervangen moet er idd al ‘als een idioot’ worden bijgebouwd, maar niemand die daar zijn handen (nog) aan wil branden.

Ik las vandaag een stukje over een Chinese centrale, zelf die worden door de Fransen gebouwd (en deels gefinancierd). Dat zal de spoeling nog wel een stuk dunner maken.

ik denk dus dat die meneer van Borssele als hij denkt dat nucleaire energie in de komende 20 a 30 jaar wel een duidelijk verschil kan maken, zich vooral zelf iets probeert wijs te maken.

En ja, er zijn heel veel ideeën over hoe het beter kan.
De UK wil bijvoorbeeld ook heel groot op die modulaire reactors gaan inzetten - nadat er miljarden zijn afgeschreven op ‘normale’ nucleaire centrales.
Maar dat zijn allemaal ook geen projecten waar morgen een spade voor in de grond kan en de meeste zich ook niet op enige schaal al hebben bewezen.

Als de covid crisis 1 ding heeft laten zien is dat waar een wil (en heel veel geld) is ook een weg is.
Dus steek de koppen bij elkaar, gooi er een paar triljard tegen aan, stroomlijn de processen en ontwikkel kernfusie en grafeen accu’s zodat ze binnen een jaar of 10 productie rijp zijn :P

Anne.

Reputatie 7
Badge +3

“2030” is geen argument. En al helemaal niet als het over de ontwikkeling van kernfusie gaat. De halve wereld werkt aan één onderzoek centrale ergens in zuid-frankrijk en ze zijn al blij dat hij meer warmte gaat leveren dan dat er als, elektrische, energie ingaat.

Reputatie 2

Over kernenergie oplossingen.

Huidige centrales

De huidige generatie 2 kerncentrales moeten zo snel mogelijk gesloten worden om de volgende redenen:

  1. Die centrales zijn niet veilig want ze worden actief gekoeld en als die koeling wegvalt worden ze instabiel
  2. De splijtstof moet regelmatig vervangen worden en dat geeft veel hoog radioactief afval dat duizenden jaren veilig bewaard moet worden.

Ook zijn ze erg duur omdat ze lokaal gebouwd moeten worden.

Nieuwe generatie 4 veilige centrales

Er is een nieuwe generatie veilige centrales in ontwikkeling. Deze worden passief gekoeld en als de koeling wegvalt, dan stopt de reactor gewoon. Er zijn verschillende types en de keuze wordt gemaakt op basis van het afval.
Dan komen de Thorium-gesmolten zout reactors in beeld, want die hebben geen afval. Ze verbranden namelijk hun eigen afval. En als de centrale na lange tijd vervangen moet worden, dan wordt het afval verbrand door de opvolger. En uiteindelijk blijft er een kleine hoeveelheid over die relatie kort (300 jaar) veilig bewaard moet worden. Of nog beter verbrand in nog nieuwere types centrales.
De huidige ontwikkeling zijn kleine lokale centrales (container SMR “Small Modular Reactors”) die je overal kunt neerzetten. En ze kunnen in een fabriek in serie worden gebouwd waardoor ze veel goedkoper worden. En het concept is bekend, er draaide al een prototype in 1969. En de expert hoogleraren adviseren om even te wachten op deze generatie veilige centrales.
Bijkomende voordelen zijn dat deze centrales in capaciteit kunnen variëren van 20% – 100% (de warmte wordt dan opgeslagen in het zout) en dan een perfecte zero emissie aanvulling zijn voor zon en windenergie. Ook kunnen deze centrales het gevaarlijk afval verbranden van de huidige centrales.

Huidige situatie

Door tegenstanders worden alle centrales – de huidige onveilige en de nieuwe veilige – op een hoop gegooid. De discussie heeft dan meteen tegenwind. Maar deze nieuwe veilige centrales zijn zo veelbelovend dat de ontwikkeling gewoon door gaat.
Momenteel worden op veel plekken prototype gebouwd. Het grootste project met 700 researcher draait in China. Ook Frankrijk wil hier verder mee. We verwachten een draaiende omgeving binnen enkele jaren. Maar de Covid-19 crisis heeft geleerd dat het veel sneller kan als het voldoende prioriteit krijgt.
Er is veel informatie beschikbaar, kijk eens naar de vele presentaties op YouTube. Of de Vereniging Thorium Energie.
En als u ook de visie van de tegenstanders wilt zien, zoek dan op de stichting Wise.

Reputatie 2

Het grote risico is dat partijen elke kernenergie dwangmatig willen uitsluiten, terwijl dat gebaseerd is op achterhaalde standpunten, In een energietransitie krijgen we zoveel problemen, dat voorstanders toch kerncentrales door kunnen drukken. Zij kijken dan naar de markt van snel leverbare klassieke centrales die niet echt veilig zijn en moeilijk kernafval produceren. Dat is dus echt het kind met het badwater weggooien!

De kernenergie hoogleraren en andere experts adviseren dringend om even te wachten op inherent zeer veilige generatie 4 centrales die geen of weinig en relatief kortlevend afval produceren. Ook zijn die generatie 4 centrales financieel voorspelbaar en betaalbaar omdat ze fabrieksmatig in serie gefabriceerd worden. Gezien de huidige ontwikkelingen wereldwijd komen die centrales binnen 10 jaar ter beschikking.

 

Reputatie 7
Badge +2

Een aantal van de standpunten tegen kernenergie,
ook die van type 4 centrales, zijn niet achterhaald en zullen ook niet achterhaald worden.

Zoals al aangegeven bestaat type 4 niet. Er is al jaren sprake van dat het er ‘binnenkort’ komt, maar dat wordt ook al jaren van kernfusie en grafeen accu’s gezegd.

Zelfs als type 4 over 10 jaar gebouwd zouden kunnen gaan worden, dan nog is er geen reden aan te nemen dat die sneller of goedkoper gebouwd kunnen worden dan de huidige projecten (type 3b?).

Dus voor 2050 zullen die niet online zijn.
We moeten dus niet naar kernenergie kijken voor energie levering tussen nu en 2050.

Een ander argument zijn de kosten.
Ook type 4 reactoren zullen een groot risico hebben dat door commerciële partijen niet kan worden afgedekt. Hetzelfde geldt voor een garantie stelling van een paar honderd jaar. Want ook als een centrale weer is afgekoppeld moet die nog lange tijd in onderhoud en bewaakt moeten worden.

Dat zijn allemaal dingen die alleen een overheid kan doen.
En waardoor de prijs per kWu veels te hoog zou worden om commercieel vatbaar te zijn.

Ik verwacht overigens dat er zeker wel een aantal centrales nodig zullen zijn aangezien er een groot aantal bestaande centrales toch echt tegen het einde van hun termijn beginnen te lopen.
Doel in België staat bijvoorbeeld vaker stil dan dat het nog een bijdrage kan leveren?

Maar de komende 30 jaar verwacht ik alleen maar een afnamen in nucleaire capaciteit.
Daar hebben we in die periode dus niet veel aan.

Dat de regering toch wil gaan inzetten op nucleaire energie, wil dus eigenlijk alleen zeggen dat ze Borsele langer open willen houden dan origineel is afgesproken. Wat dat wil zeggen voor de veiligheid is dan weer een andere vraag. Maar het bijbouwen van nwe centrales, 3b of 4, zal zeker niet binnen nu en 20 jaar gerealiseerd kunnen zijn. Voor de rest is het dus gebakken lucht.

Anne.

Reputatie 2

Beste Anne. Dank voor je reactie. Hierbij wat aanvullingen.

Er draaien al meerdere SMR hoge temperatuur 4e generatie centrales in China sinds 2021. Enerzijds draait een gasgekoelde 4e generatie SMR centrale die al compleet uitontwikkeld is.
Een tweede proefcentrale is een Thorium centrale met gesmolten zout die in de woestijn staat in China. Deze centrales hebben geen waterkoeling nodig en zijn bij uitstek geschikt voor afgelegen plaatsen als een woestijn. Thorium is voor China en India van belang, omdat zij daarvan grote voorraden hebben.

De eerste Thorium SMR starten productie in China rond 2025. De eerste productie centrales zijn voor intern gebruik om kolencentrales te vervangen en de noodzaak daarvan is nergens een discussie. Vanaf 2030 worden die centrales dan in grote getale geëxporteerd.
In Nederland moeten we dan een miljard investeren om een aantal te reserveren. Nu al moeten we bedingen dat onze experts meekijken naar opzet en bedrijfsvoering. Op die manier krijg je betere centrales en houden we de vaart er in.

Waarom is dit zo belangrijk?
Het alternatief zijn klassieke licht water reactors die meteen commercieel leverbaar zijn, maar inherent niet-veilig en die ons opzadelen met een groot afval probleem. Politiek zal de druk steeds groter worden om die toch in te voeren, als de burgers de grote hobbels van de energie transitie gaan ervaren. En dan is het te laat voor zeer veilige Thorium reactors zonder een groot afval probleem.
Een kant en klare veilige Thorium centrale is dan bittere noodzaak. En de kernenergie hoogleraren adviseren sterk om nog even te wachten op die inherent veilige centrales met minimaal afval probleem.

Voordelen
Veel voordelen van Thorium SMR hebben we in voorgaande posts gezien. Maar een Thorium centrale is ook veel effectiever en daarmee veel goedkoper dan een licht water reactor. Even wat techniek:
Klassieke reactor: lage temperatuur (300 graden) en hoge druk.
Thorium SMR: hoge temperatuur (800 graden) en lage druk.
De hoge druk vereist een speciaal reactorvat die bij Thorium SMR niet nodig is en hoge druk is altijd moeilijker te beheersen. De efficiency=1-Tlaag/Thoog dus bij Thorium SMR veel hoger. Ook wordt de brandstof bij Thorium SMR bijna volledig verbrand en heb je daarom heel weinig kort levend (300 jaar) afval. En dat afval kun je in dezelfde centrale weer verbranden en onschadelijk maken.

Dergelijke 4e generatie SMR centrales worden in een fabriek in serie gebouwd. Dat lost meteen de prijsonzekerheid en de bouwtermijn onzekerheid op. Die onzekerheden ontstaan doordat je de centrale op de uiteindelijke locatie bouwt en omdat je door een proefperiode heengaat. Bij serieproductie in een fabriek is dat snel opgelost en de kant en klare SMR centrales worden met een vrachtwagen naar de bestemming vervoert.

Toepassing
De nieuwe generatie modulaire (Thorium) centrales kun je heel flexibel inzetten. Bij de huidige kolen/gas/biomassa centrales die moeten sluiten, kun je alleen het stookgedeelte vervangen door een of meer modulaire centrales en de rest zoals de generatoren kun je hergebruiken. Dan converteer je vuile kolencentrales naar groene CO2 vrije centrales. Ik vermoed dat dit de Chinese aanpak is, waarbij de (50!) nieuwe kolencentrales die nu gebouwd worden, later omgezet worden naar groene CO2 vrije SMR centrales.
Een andere benadering is de modulaire centrales lokaal in te zetten in een zon/wind/modulaire centrale driehoek. Het grote voordeel is dat je zo grotendeels het probleem van leverzekerheid en van het transportnetwerk oplost. Bedenk dat je een Thorium SMR centrale in capaciteit kunt sturen (20% - 100%) door warmte in het zout op te slaan.
Het is belangrijk dat actiegroepen die zich (terecht) inzetten voor het sluiten van de klassieke generatie 2 kerncentrales, hun focus gaan zetten in het bevorderen van de nieuwe generatie 4 groene (Thorium) centrales. Maar dat is wel even wennen.

Meer lezen?

Zoek op Smal Modular Reactors of 4th Generatie Reactors.

Dit is een erg goed en realistisch verhaal van professor Jason Steffen.
Ook wordt duidelijk dat je met een generatie IV reactor door de hoge temperatuur en de modulaire opbouw heel veel nieuwe mogelijkheden krijgt.
https://www.youtube.com/watch?v=t4KaH9qnx4k

Reputatie 7
Badge +1

Ik vraag me serieus af wie hier op de community website van de VEH van wat m.b.t. kernenergie overtuigt moet/zou/kan worden.

Zou de conclusie van het “grote publiek” hier dan moeten worden:
Geef ons maar “thorium” dan zijn we van alle problemen omtrent de “energietransitie” verlost? - Dit lijkt me te simpel en niet de bedoeling.

Mij komt dit hier voor als een vrij nutteloze “uitwisseling” van standpunten en de rest van het publiek kijkt er niet eens naar.

Ik vraag me serieus af wie hier op de community website van de VEH van wat m.b.t. kernenergie overtuigt moet/zou/kan worden.

Zou de conclusie van het “grote publiek” hier dan moeten worden:
Geef ons maar “thorium” dan zijn we van alle problemen omtrent de “energietransitie” verlost? - Dit lijkt me te simpel en niet de bedoeling.

Mij komt dit hier voor als een vrij nutteloze “uitwisseling” van standpunten en de rest van het publiek kijkt er niet eens naar.

Hi Darkfiber,

Gelezen en geapprecieerd. 

Groet Dolf

Reputatie 2

Ik vraag me serieus af wie hier op de community website van de VEH van wat m.b.t. kernenergie overtuigt moet/zou/kan worden.

Zou de conclusie van het “grote publiek” hier dan moeten worden:
Geef ons maar “thorium” dan zijn we van alle problemen omtrent de “energietransitie” verlost? - Dit lijkt me te simpel en niet de bedoeling.

Mij komt dit hier voor als een vrij nutteloze “uitwisseling” van standpunten en de rest van het publiek kijkt er niet eens naar.

 

Motivatie

Ik ben een eigen huis bezitter. Er zijn plannen voor energie transitie waarbij ik van het gas moet. Dat gaat mij €40,000 tot €60,000 kosten voor een 1970 rijtjes huis en die schattingen stijgen alleen maar. Ik denk dat dit onhaalbaar is en dus bekijk ik alle energie transitie opties vanuit mijn technische achtergrond.

Dan zie ik dat acties worden doorgevoerd als “een kip zonder kop”. En dat voor de hand liggende opties in discussies gesaboteerd worden. Die discussies heb ik bijgezeten o.a. in de RES overleg.

Mijn mening is dat we het ons niet kunnen veroorloven om opties te snel af te voeren. Een minder bekende optie is om huizen en industrie ter verwarmen met SMR's. Misschien zeg je belachelijk, maar dan zeg ik “hooguit te vroeg”. Maar dat zulke oplossingen gaan komen, daar ben ik heilig van overtuigd. En komen ze op tijd? Zeker niet als we ze meteen afvoeren.

Dit vind ik belangrijk genoeg voor alle eigen huis bezitters en dus voor een VEH forum.

 

Reputatie 7
Badge +2

Vergelijkingen met China gaan vaak heel snel heel mank.
Ze hebben daar toch echt een hele andere maatschappij.

Als je naar de UK kijkt, of Finland of Frankrijk, landen die beter met ons te vergelijken zijn,
dan moet je volgens mij toch echt constateren dat kernenergie ons de komende 20 tot 30 jaar niet gaat helpen.

En wat de kosten betreft: nu worden de kosten door het collectief gedragen.
Wanneer er een CO2 belasting zou komen waarbij ook de particuliere verbruiker betaalt en dat zal op een verkapte manier er wel gaan komen gok ik, dan zullen de kosten van het niet verduurzamen waarschijnlijk zeker zo hoog worden.
Maar ik dwaal nu af :)

Anne.

Reputatie 6
Badge

Ik heb in bovenstaande discussie een fundamenteel item rond kernenergie gemist.

Als we de huidige problematiek rond de energietransitie willen oplossen moeten we met name ook kijken naar de beperkingen van de bestaande infrastructuur. De gigantische groei van energiegebruik in de residentiële omgeving wordt niet automatisch opgelost met het bouwen van een paar (gecentraliseerde) kernenergie centrales, deze vervangen hoogstens de oude fossiele technologie en dragen bij aan een substantiële reductie van de CO2 emissie.

De beperkende infrastructuur is daarmee niet opgelost.

De vraag is ook of we ook een gedecentraliseerde oplossing met kernenergie kunnen overwegen die lokaal/regionaal het verschil in vraag en aanbod kan bufferen op basis van de bestaande infrastructuur. De kernenergie discussie moet niet kijken naar alleen de uithoeken van het land maar ook naar de “achtertuin” van de energie gebruikers.

Met de 4 centrales uit het VVD plan komen we er niet !

Reputatie 4

is dat ergens feitelijk gemaakt? Maw: kunnen we de onderliggende berekening ergens nalezen?

Reputatie 2

Ik heb in bovenstaande discussie een fundamenteel item rond kernenergie gemist.

Als we de huidige problematiek rond de energietransitie willen oplossen moeten we met name ook kijken naar de beperkingen van de bestaande infrastructuur. De gigantische groei van energiegebruik in de residentiële omgeving wordt niet automatisch opgelost met het bouwen van een paar (gecentraliseerde) kernenergie centrales, deze vervangen hoogstens de oude fossiele technologie en dragen bij aan een substantiële reductie van de CO2 emissie.

De beperkende infrastructuur is daarmee niet opgelost.

De vraag is ook of we ook een gedecentraliseerde oplossing met kernenergie kunnen overwegen die lokaal/regionaal het verschil in vraag en aanbod kan bufferen op basis van de bestaande infrastructuur. De kernenergie discussie moet niet kijken naar alleen de uithoeken van het land maar ook naar de “achtertuin” van de energie gebruikers.

Met de 4 centrales uit het VVD plan komen we er niet !

Dank voor je opmerking. Je hebt helemaal gelijk!

De VVD plannen gaan uit van generatie 3 Franse EDF centrales die waterkoeling nodig hebben.

De kernenergie hoogleraren adviseren om te wachten op de komende generatie 4 centrales. Die zijn inherent veilig en hebben weinig afval dat 300 jaar bewaard moet worden. En nog beter kunnen ze (snelle neutronen reactor) zelf het afval (nieuw en bestaand) verbranden (project in Canada). De implementatie zijn kleinere SMR reactoren die in de fabriek in serie te produceren zijn wat ze betaalbaar en voorspelbaar maakt en ze zijn overal te plaatsen zonder waterkoeling! 

Maar SMR's is geen oplossing voor alle problemen, maar een puzzelstuk in de combinatie (zon - wind - opslag - kernenergie - transport)! Door die puzzelstukjes optimaal te combineren krijg je een veel betere oplossing.
Omdat je ze overal kunt neerzetten heb je het transportprobleem geminimaliseerd.
Ook zijn generatie 4 SMR's breder toepasbaar vanwege de hoge temperatuur en lage druk. Zet er een bij de hoogovens en je hebt geen vervuilende cokes meer nodig. Bijvoorbeeld door de te leveren warmte en de productie van zuurstof via een thermochemisch proces. Zie
https://world-nuclear.org/information-library/non-power-nuclear-applications/industry/nuclear-process-heat-for-industry.aspx

Ook kan een zout gekoelde generatie 4 centrale zijn output regelen van 20% - 80% wat een groot voordeel is in de combinatie met zon en wind.

Het is goed om in deze ook naar China te kijken.
De Chinezen bouwen nog enkele tientallen conventionele (kolen)centrales. Het plan is om de stookgedeeltes van die centrales later te vervangen door een kleine (SMR) generatie 4 groene kerncentrales.
Die SMR centrales worden in een fabriek in serie gebouwd waardoor ze voorspelbaar en betaalbaar zijn. En een SMR gasgekoelde en een zout gekoelde  centrale draaien daar al productie.
Dat is handig, want dan kun je de stroomopwekking (dynamo), de aansluiting op het stroomnetwerk en het stroomnetwerk zelf hergebruiken.
Waarom in die volgorde? Vanwege een heel groot tekort aan stroom en grote vervuiling van oudere centrales.
Ja, China is pas in 2060 CO2 neutraal, maar -in tegenstelling tot de westerse landen- doen ze wel wat ze afspreken. In hun projecten zie je ook nauwelijks vertraging. De centrales worden vanaf 2025 breed uitgerold en verwacht vanaf 2030 worden ze geëxporteerd. 

Waarom gaan we niet met China samenwerken in deze? Het klimaat vereist een wereldwijde aanpak!

Reputatie 7
Badge +1

@Anne  Er lijken weer verkiezingen aan te komen!

Als ik uit jouw topic start post mag citeren:

“Met enige regelmaat, zeker rond de verkiezingen, komt de suggestie langs om kernenergie (via splitsing) te gebruiken als lage CO2 uitstotende energievoorziening.

Die vorm van kernenergie zal ons echter niet kunnen helpen in de energietransitie.”

Kernenergie is waarschijnlijk geen panacea voor alles en nog wat - reactortechnologieën
in serie op kleinere schaal toe te passen lijkt voor een aantal toepassingen op lokaal niveau voordelen te bieden.

Er zijn natuurlijk ook (niche) toepassingen welke voorlopig alleen met kernsplitsing mogelijk zijn.

Maar ik ben er nog steeds niet van overtuigd dat kernreactoren - in welke vorm dan ook - onmisbaar of essentieel voor de energietransitie in Nederland zijn.

Dit nog los van het nog steeds onopgeloste afvalvraagstuk (kosten, logistiek, veiligheid)

 

Reputatie 2

Nog wat aanvullende informatie over kernenergie


Het is volkomen terecht dat de huidige generatie 2 watergekoelde kerncentrales dichtgaan. Ze zijn niet inherent stabiel en daarmee onveilig. Met name moeten ze water gekoeld worden en als die koeling wegvalt dan worden ze instabiel met soms grote gevolgen.  Ook produceren die generatie 2 kerncentrales gevaarlijk afval dat tienduizend jaar bewaard moet worden.
Maar wat dan wel?
Kleine generatie 4 SMR centrales zijn een prima optie.

  • Generatie 4 centrales zijn inherent veilig. Als er iets gebeurt met de koeling etc. dan stopt de reactie gewoon. Ook hebben zij geen kritische zaken als een speciaal reactorvat nodig. En er is brandstof genoeg voor eeuwen.
  • Het afvalprobleem van generatie 4 centrales is vrijwel opgelost. Deze centrales hebben veel minder afval dat ook minder lang, bijvoorbeeld 300 jaar, bewaard hoeft te worden. Ook kunnen deze centrales het huidige afval onschadelijk maken!
  • Thorium minicentrales kunnen in capaciteit variëren van 20%-100% door de warmteopslag in zout. Dat maakt de vijfhoek “Wind – Zon – Opslag - Kleine veilige SMR centrales-Transport” compleet.
  • Je kunt met deze centrales veel minder goed kernwapens maken. Dat is een groot voordeel en de reden dat kernmachten ze links hebben laten liggen.
  • Deze centrales hebben geen waterkoeling nodig, dus je kunt ze overal neerzetten.
  • Generatie 4 centrales zijn hoge temperatuur en lage druk (geen speciaal drukvat meer).  Daarmee zijn zij veel breder inzetbaar bijvoorbeeld voor het vergroenen van de industrie.

De huidige ontwikkeling is het opzetten van kleine veilige flexibele centrales (Small Modular Reactors SMR). Klein betekent dat ze in een container passen en overal neergezet kunnen worden.  Ook kunnen ze in serie fabrieksmatig geproduceerd worden, wat ze redelijk betaalbaar maakt.
Een prima uitgangspunt is de veelhoek “Wind – Zon – Opslag - Kleine veilige generatie 4 centrales-Transport” als een eenheid te beschouwen. Daarmee heb je meteen de leverzekerheid en het elektriciteit transport opgelost.

 

Afval van kerncentrales

Klassieke generatie 2 kerncentrales verbranden 3% van de brandstof. De overige 97% is gevaarlijk afval dat tienduizend jaar bewaard moet worden.

Nieuwe generatie 4 kerncentrales verbranden 98% van de brandstof. De overige 2% is afval dat 300 jaar bewaard moet worden.

Bepaalde (snelle neutronen) generatie 4 centrales kunnen het nieuwe en eerdere afval verbranden. Afval van de oude centrales (97% niet opgebrand!) is brandstof voor eeuwen. Daarmee is het afvalprobleem grotendeels opgelost.

 

Plannen voor kerncentrales in Nederland

Dit zijn Franse EDF generatie 3 centrales. Die centrales zijn sterk gestandaardiseerd en belangrijke componenten zijn over gedimensioneerd. Dat maakt ze voorspelbaar en betaalbaar. Helaas hebben die generatie 3 centrales dezelfde bezwaren als de generatie 2 centrales. De kernenergie hoogleraren in Nederland adviseren daarom te wachten op de nieuwe veelbelovende generatie 4 centrales.

 

Discussie

In discussies worden bij de nieuwe generatie 4 centrales de bezwaren van generatie 2 genoemd. Dat is niet meer ter zake maar wel heel hardnekkig.

Die nieuwe flexibele en veilige generatie 4 centrales zijn een smeerolie in de energietransitie. Nu is dat nog op de achtergrond, maar als mensen de pijn van de energie transitie echt gaan voelen, dan is zo een smeerolie zeer nuttig en noodzakelijk. 

Ook de IPCC scenario's en de IEA zeggen dat we niet zonder kernenergie kunnen, maar dat is te diepgaand voor dit forum.

Reputatie 6
Badge

@Aart Dank voor je uitgebreide aanvullingen. Duidelijk en begrijpelijk

Je adresseert de problematiek echter hoofdzakelijk vanuit een technologisch perspectief. Mijn zorg ligt meer op het vlak van de maatschappelijke acceptatie. Kleinschalige units mits goed en snel regelbaar kunnen inderdaad de aanpak tegen congestie en regionale infrastructuur gebreken helpen oplossen.

Echter de maatschappelijke gevoeligheden rond de kernenergie discussie zijn tot nu toe hoofdzakelijk vanuit een “ver van mijn bed” betrokkenheid geweest. Als het om meer decentrale/regionale installaties gaat komt de discussie op het terrein waar we nu ook zitten met 4G/5G zendmasten en windturbines. De acceptatie ligt daar een stuk lastiger en zal waarschijnlijk heel veel lokale weerstand opwekken.

Reputatie 2

@AartDank voor je uitgebreide aanvullingen. Duidelijk en begrijpelijk

 

Je hebt gelijk met je twijfels. Zelf heb ik bij RES discussies gezeten en dan vallen wat zaken op. Ik noem er twee.

1 Draagvlak is essentieel en wordt steeds belangrijker. Bij grote veranderingen heb je altijd drie groepen, de voorop-lopers (bv 20%), de achterblijvers (bv 20%) en de grote middengroep. De voorop-lopers hoef je niet te overtuigen en de achterblijvers benaderen is redelijk zinloos.  De voorlopers zeggen: “De aarde gaat kapot en de tijd van praten is voorbij". De achterblijvers ontkennen vaak het probleem.  De grote middengroep zegt: "Wat gaat er gebeuren? - Wat gaat het kosten? - Kan ik het nog wel betalen?".  Het is dan uiterst belangrijk om je energie te richten op de grote middengroep en je niet te veel te laten beïnvloeden door de soms luide discussie van de voorop-lopers en de achterblijvers.

De huidige discussie zijn de voorop-lopers en die zijn moeilijk te overtuigen. Maar je kunt je ook richten op de grote middengroep. Als die de pijn van de energie transitie echt gaan voelen, dan krijg je een heel andere discussie. Die willen bijvoorbeeld vaker windmolens uitruilen tegen een SMR.
Via die grote middengroep moet je ook meer politieke steun krijgen. Nu loopt er een Europees project met de TU Delft om een veelbelovende groene generatie 4 kerncentrale te ontwikkelen. Maar ze krijgen zo weinig geld dat ze niet eens een proefcentrale kunnen bouwen. Dat illustreert het grote gebrek aan politieke steun.

2  Je noemt het technologisch perspectief. Dat klopt, maar je kunt er ook als volgt naar kijken.
Bij de partijen heb je -simpel gezegd- twee richtingen, die ik de romantici en de systematici noem. Hieronder een korte duiding.

Romantici

  • Doen een diversiteit aan acties die vooral een goed onderbuikgevoel geven.
  • Varieert van goedwillend tot extreem en provocerend.
  • Veel acties dragen weinig bij en zijn vaak niet meetbaar.
  • Kernenergie verstoort de vredige gemeenschap.
  • Nadruk op circulaire en lokale landbouw zoals in vroegere tijden.

Systematici

  • Alle onderdelen duidelijk gepland en op elkaar afgestemd in een optimale samenwerking. Afgestemd betekent systeemdenken.
  • Open minded voor nieuwe ontwikkelingen waaronder lokale SMR kerncentrales.
  • Minder aanhang want is te technologisch en niet sexy genoeg.
  • Precision farming. Zonder bestrijdingsmiddelen met trekker met AI onkruid detecteren en met laser verwijderen. Bewateren en bemesten alleen lokaal waar nodig.

Wat is nu het probleem?

Om voortgang te krijgen in de energietransitie heb je de Systematici school nodig, maar om draagvlak te krijgen heb je de Romantici school nodig.
Een verstandige aanpak is dan het opzetten van een onafhankelijk ”OMT” die alle feiten en andere zaken op een rijtje zet.  Misschien beter om dit EMT (Energietransitie Management Team) te noemen waarin wetenschappers en deskundigen van verschillende disciplines de centrale en decentrale overheden adviseren hoe om te gaan met de energietransitie.
Als je dat niet doet, dan krijg je partij politieke ideologieën van alle stromingen, dat is niet goed voor de geloofwaardigheid en lost niets op. Als we het oneens zijn over een punt, geef dan de discussie een eerlijke kans met zo een onafhankelijke ”EMT”.

 

Reputatie 7
Badge +2

Ook de SMR 4’s gaan ons niet helpen.

Die zijn voor zover ik kan nagaan nog nergens in de westerse wereld op significante schaal in gebruik. Dus wat het kost om die te bouwen en hoe lang dat gaat duren is eigenlijk niets zinnigs over te zeggen?

Daarnaast is het formaat voordeel meteen ook een nadeel:
ter vervanging van 1 ‘moderne’ nucleaire centrale zijn er tientallen ‘kleine’ SMR’s nodig.

Dus nee, nucleair gaat ons echt niet helpen.

Anne.

Reputatie 2

Ook de SMR 4’s gaan ons niet helpen.

Dank voor je reactie en ik snap je twijfel.

 

De IEA en IPCC zeggen dat kernenergie nodig is. Niet iets dat alles oplost maar als puzzelstukje in het geheel. Maar wat betekent dat?

Zij werken met scenario’s die gebaseerd zijn op aannames.

Bijvoorbeeld nu gebruiken we 100% elektriciteit waarvan 10-15% uit zon en wind.

Maar als je alles elektrificeert inclusief industrie, hoeveel is er dan nodig? De schattingen afhankelijk van de aannames variëren van 200-400% met hogere uitschieters.

Dat kan natuurlijk minder zijn als je grootgebruikers verplaatst naar het buitenland. Maar de politiek moet natuurlijk ook naar verdienvermogen en werkgelegenheid kijken. Kortom een ingewikkelde discussie. Ook zijn er (Duitse) studies die zeggen dat je bij elektrificatie en innovatie ook efficiënter gaat werken.

En er zijn ook realistische voorbeelden waarbij de efficiency minder wordt. Bijvoorbeeld nu zitten we in een makkelijk traject van de energie transitie. De mensen die nu isoleren en een 40 graden warmtepomp only nemen, die kopen een nieuwgebouwd huis of zijn meer voorop lopers. Die voorop lopers zijn zeer gemotiveerd met een hoog acceptatie niveau.
Maar er zijn nog heel veel meer woningen waar het isoleren niet zo snel gaat. Vaak worden particuliere verhuurders genoemd, maar ook andere bewoners zien op tegen de kosten. Dat zijn de grote middengroepen. Als we die van het gas willen halen, dan zijn we vaker aangewezen op 70 graden warmtepompen. Die worden al breed getest, maar zo een 70 graden warmtepomp heeft een veel lager rendement dan een 40 graden warmtepomp, dus met een stuk meer elektriciteit gebruik.

Wat betekent dit nu?

De IEA en IPCC zeggen dat kernenergie nodig is. Dat zeggen ze op basis van scenario’s. Afhankelijk van de aannames kan dat meevallen, maar ook tegenvallen. In het meest ideale scenario kun je zonder kernenergie, maar dan neem je wel een risico als de ideale aannames niet uitkomen.

Ook ben je daar afhankelijk van het internationale politieke speelveld. Dan is het verstandig om alle puzzelstukjes inclusief kernenergie beschikbaar te houden. Dat geeft je de broodnodige flexibiliteit om de energietransitie in alle scenario’s overeind te houden.

Daarbij zou ik de generatie 2 centrales willen sluiten. Het ideale scenario zijn de meer flexibele en veilige generatie 4 centrales zoals de kernenergie hoogleraren adviseren, maar de Fransen zullen grote druk uitoefenen om hun generatie 3 EDF centrales te kopen.

Reputatie 7
Badge +2

Als je heel specifiek naar CO2 uitstoot kijkt dan zou kernenergie een alternatief zijn geweest.

Mijn idee is echter dat kernenergie geen rol kan spelen in de transitie.
Het bouwen van centrales met bekende ‘oude’ technologie duurt een eeuwigheid en is heel erg duur. Nieuwe technologieën zullen ook niet op korte termijn beschikbaar zijn en hebben wrs vergelijkbare problemen. Kleine centrales zijn mss sneller te bouwen, maar je hebt er meer van nodig, dus uiteindelijk zullen die wrs ook niet sneller kunnen worden gebouwd of aanzienlijk goedkoper zijn.

En sowieso zijn er maar heeeeeeel weinig partijen die dit werk kunnen doen.
En 1 van de belangrijkste spelers is recent genationaliseerd dus zal denk ik enkel ingezet worden om te proberen dat de verwarming en het licht in Frankrijk niet uit gaat - wat ik overigens verwacht dat niet zal lukken.

Waar het op neer zal komen is dat allerlei oude rommel veel langer open zal blijven.
Die vervolgens allemaal de helft van de tijd uit staan vanwege veiligheidsrisico’s of gebrek aan koelwater.
En er zal dus juist minder energie via kerncentrales beschikbaar zijn de komende decennia.

Naar mijn mening :)

Anne.

Reputatie 7
Badge +3

@Aart  Bij thorium, dus een Molten Salt Reactor (MSR niet te verwarren met SMR Small Modular Reactor) heeft het reactorvat 1. een zeer hoge temperatuur  2. zwaar radioactief en 3. zeer corrossief (immers gesmolten zout). Geen enkele metaallegering is daar thans toe voor bestand. Het Nederlandse Thorizon heeft als oplossing het op tijd gemakkelijk kunnen verwisselen van het reactorvat. Mócht een Molten Salt Reactor echt gaan werken dan kan je dus ook tijdens een stroomoverschot een grote voorraad gesmolten zout à 600 graden oC gaan produceren om later stoom op te warmen voor een stoomturbine (zoals in een inmiddels failliete Concentrated Solar Heat reactor in een Amerikaanse woestijn. 

Reageer