Najaar 2019 lieten we onze eerste L/L Warmtepomp (Split-Unit airco) plaatsen. Toen nog met de intentie van bijverwarmen in voor en najaar. Via het VEH Forum (en enkele zelfgeplaatste Topic’s), raakte ik steeds dieper in de verwarmingsmaterie.
[ zie voor een stukje historie: “Boerderij uit 1910” ]
Met onze positieve ervaring als verwarming en gesprekken met de ‘Klimaat Branche’, kwam ik er al snel achter dat hier maar matige (tot nauwelijks!) kennis was om de Airco ook als woningverwarming te benutten. Vanuit mijn ‘oude’ professie, ROC Docent “Installatie technieken & Toegepaste elektronica” met diverse bedrijven in gesprek gegaan. Oké, als belangstellende, niet belerend.
Met de kennis van nu (2024) kom ik voor het gebruiken van een Airco als warmtebron op 3 ‘Basis’-regels uit; Het vermogen ter overbruggen van de temperatuur (Delta-T), de inhoud van de (woon)ruimte en het warmteverlies berekening door isolatie en/of ventilatie.
- Bij Delta-T, de te overbruggen temperatuur tussen binnen en buiten, gaat het al mis. Bij een Airco om te koelen wordt om het comfort (!) ‘standaard’ 10 graden aangehouden (34 gr. Buiten = 24 gr. Binnen).
Bij verwarmen is Delta-T echter fors groter. Met het huidige Airco aanbod tot wel 25 graden (-5 gr. Buiten, 20 gr. Binnen). En dan kom je op een fors hoger vermogensberekening uit.
- De binnen-unit. Hier kom je ‘standaard’ uit op de wandunit. Deze zijn primair ontworpen voor koelen, vandaar de plaatsing vrijwel tegen het plafond! Hoog aan het plafond zit de (zomerse) warmte en na het koelen ‘valt’ (!) de gekoelde lucht haast vanzelf de woonruimte in.
Hoe anders als we willen verwarmen. De toch al warme lucht aan het plafond (vaak 1 á 2 graden warmer als op zithoogte), moeten we om circulatie te krijgen, eerst verder verwarmen. Vandaar dat Airco gebruikers deze vaak op 23 graden of hoger zetten. Om vervolgens met een krachtige (en hoorbare!) ventilator naar zithoogte te dwingen. Maar ook de uiste plaatsing is bepalend voor een optimale warmte verspreiding! Niemand wenst een hete luchtstroom in zijn nek. Hadden in 2019 al een discussies omdat wij de wandunit daarom centraal in de woonruimte wenste (!)
- Isolatie (E-label) en zonlicht inval door de ramen op zuid en zuidoost (voor koelen een minpunt, in de winter een dikke plus!).
Nog onvoldoende bekend met bovenstaande, hebben ook wij in 2019 onze keuze door de “Klimaat Specialist” laten bepaald. Voor koelen (!) kwam deze uit op een ‘Split-Unit’ van ong. 2,8 kW. Wat wij zelf met het oog op ons verwarmingsdoel, afronden naar 3,5 kW (de “Klimaat Specialist” leek 2,5 kW voldoende!). Mede door de gekozen capaciteit, werkte het verwarmen in voor en najaar beter als verwacht. Alleen als het echt ging ‘winteren’, moest de CV het overnemen.

Tijden veranderen.
Hebben eind 2023 onze verwarming en koeling (Warmtestress) geëvalueerd. Met de 5 jaar opgedane kennis en ervaring ga ik op zoek naar verbetering(en). En laten ons niet (mis)leiden door een wispelturige Overheid of (tijdelijke) Energie subsidies. Daar zijn de investeringen te fors voor.
Uitgaande van de ervaringen komen er 2 systemen uit, Hybride uitbreiding aan de gas-CV of alles gescheiden houden en een zelfstandige Airco voor de woonruimte. Vanwege de investering en het geringe energie verbruik, valt de bodemwarmtepomp af. Ondanks de interessante “Quatt”- ontwikkelingen (!), viel al rekenende ook het Hybride systeem af. Onze semie-bungalow is met relatief weinig vermogen, mede door de optimale zon-inval in voor en najaar, goed te verwarmen. Zitten momenteel op 320 m3 gas, incl. sanitair water en koken. Voor elektra schat ik voor 2024 het ‘eigen’-verbruik 3400 kWh, bij een opbrengst van 4600 kWh!. Vooral de temperatuur schommeling (ondergaande zon!) zijn bij ons groot. En dat vraagt om een snelle reactie in warmte vraag. En de grootse energie verbruiker is onze (traag reagerende) vloerverwarming!
En rekening houden met de energieprijzen? Wie weet deze voor 2025, 2030, 2035?
Zijn voor het verwarmen van de woonruimte wederom uitgekomen op een Split-unit Airco. Maar dan met een beter passend vermogen (!) en een binnenuit welke Primair op warmte afgifte is ontwikkeld.
Helaas in Nederland (zeker in de ‘Klimaat Branche’ !) nauwelijks gepromote uitvoering van de binnen-unit : het vloermodel. Als een soort gevelkachel uit de 80er jaren (!). In mijn zoektocht over het www, blijken deze vloerunits in de Scandinavische landen zeer populair te zijn (mede door de lage Electraprijs denk ik). Bij de vloermodel wordt de lucht links en rechts door ‘kieuwen’ langs de wand, zeg maar van onder de raamkozijnen, aangezogen. De door een forse warmtewisselaar wordt de opgewarmde lucht weer over de vloer uitgeblazen. Niet het fraaiste meubelstuk in de woonruimte (maar dat is een wand-unit evenmin!), maar zeker doordacht en efficiënt ontworpen.

De gevelkachel 2.0, een ‘Split-unit’ in combinatie met een warmtepomp buitenunit als verwarming. En ja, hij kan ook koelen, hoewel het vloermodel daar niet primair voor ontwikkeld is (!). Een gemiste kans voor de ‘Klimaat Branche’?
Waar wij na het nodige rekenwerk (en een stvige discussies met de ‘STEK-Installateur’ !) op zijn uitgekomen:
- Buiten unit: Mitsubishi Heavy Industries, type SRC 50ZSX-W2. Welke bij de verwarmingsmodus een maximaal opgenomen vermogen heeft van 1,58 kW. We hebben goede ervaring met dit type en kon op hetzelfde fundament geplaatst worden.
- Binnenuit: Mitsubishi Heavy Industries, type SRF 50ZSX-W. Afgegeven vermogen bij een buitentemperatuur 15 gr. = 7,00 kW (COP 4,4), bij 6 gr. = 6,00 kW, bij 0 gr. = 4,6 kw en bij -10 gr. = 4,0 kW,
- Onder de 0 graden kan de Airco op de 1e verd. Bijspringen (zie vervolg van dit Topic),
- Of kan de Intergas Xtreme30 de warmteleverantie overnemen! Uit onze data van de afgelopen 5 jaar kwam dit neer op gemiddeld 24 volle dagen per jaar! En krijgen we nog eens een herhaling van de “Winter van 1963”, dan is er hopelijk genoeg druk op het gasnet om de Xtreme zijn kwaliteiten te laten tonen.
Gestart met de instelling van de ‘oude’ wandunit van 3,5 kW kwamen we tijdens de eerste opstart op 22 graden door de gehele woning uit!. Wordt dus nog even fine-tunen en een passende regie voor de ‘open’-deuren vinden.
Laat de winter maar doorkomen, Rob Dekker.