Stelling: CV-aardgasketel + airco voor verwarming is dus ook een hybride ketel.

In goed geïsoleerde (luchtdichte) woningen wordt koeling steeds belangrijker. Immers de warmte blijft door de betere isolatie goed binnen ‘hangen’. Airco's hebben al jaren een slechte naam als energievreters. Echter kost koelen met een airco veel minder stroom dan menigeen denkt. Dat komt door het kleinere te overbruggen temperatuur verschil in vergelijking met verwarmen.

Voor alleen koelen vind ik airco's overigens overkill in ons relatief milde klimaat. Dat kan net zo goed met buitenzonwering als screens/rolluiken en binnen ventilatoren.

Met fancoils of ventilatorkachels op L/W warmtepompen kan net als airco's ook condenserend mee worden gekoeld. Erg bekend in Italië, waar het veel warmer is dan hier.

Airco vloerunits of consoles zijn beter geschikt voor luchtverwarming dan wandunits. De laatste lopen het risico dat ze de uitgeblazen warme lucht opnieuw aanzuigen. Airco vloerunits zijn echter veel duurder dan wandunits. Hiervoor zou een subsidie op zijn plaats zijn vind ik. Immers deze koop je alleen als je goede verwarming wenst en niet/minder voor koeling.

NB De lage temp. ‘radiatoren’ (LTV) die ik zag werken allemaal met ventilatoren. Dus deze zijn vrijwel geheel luchtverwarming en zo goed als geen of erg weinig stralingswarmte. Dat kan ook niet anders met zulke lage temperaturen.

Voor verwarming via L/W WP zijn meestal aanpassingen aan het leidingensysteem benodigd. Afhankelijk van het over te brengen vermogen een leidingdiameter van minimaal 28 mm of beter 32 mm met zo min mogelijk scherpe bochten. Oude (roestige) cv leidingen voldoen dan niet meer.

Airco of L/L WP zijn dan een goed alternatief en omdat er geen subsidie op zit helaas momenteel als hoofdverwarming duurder dan een L/W WP. Nog afgezien van de vloerunits/consoles. 

Dat vind ik persoonlijk ook geen gek idee. De l/l warmtepomp bevalt prima voor ons. De hele oude cv doet alleen het warmwater en is voor de back up of bijzondere situaties.

Dat zou een elektrische cv ketel ook kunnen en veel goedkoper. Namelijk geen gasaansluiting en bijna geen onderhoud nodig (denk ik).

Ik denk ook na over andere optisch. Warmtepompboiler, warmtepomp, cop 1 boiler.

Het liefst had ik een warmtepomp op het dak, zoals veel huurhuizen bij renovatie in mijn woonplaats krijgen. Voor onderhoud/reparatie kan er van binnen uit een plaat weggehaald worden met 4 schroeven. Wat ik gezien heb is het nog hybride, maar moet zat als all elektric kunnen.

Voor een elektrische ketel hoeft wat mij betreft niet de elektravoorziening opgewaardeerd worden. 3 x 25 A is goed voor 17 kW. Alleen oppassen met EV opladen en extreem koken.

Waar hebben we het over? 140 m³ NL-gas incl. sww? -

Geschat max. 40 m³ voor sww? → ca. 100 m³ voor cv

Hiervoor is een NL-cv-ketel niet ontworpen en 10 x te groot.

Waterzijdig inregelen is bij heel kort aan/uit zeker een uitdaging.
Het kan, maar is heel lastig om te doen.

Ik zou idd voor een elektrische verwarming kiezen, in welke vorm dan ook.
Warmwater met een kleine elektrische boiler.

Met de visie van de TS voldoen wij 100 % aan deze eis !

Woonruimte verwarmen we primair met de L/L warmtepomp;

Bij koude dagen (zolang de L/L warmtepomp niet in defrost gaat) hybride. De vloerverwarming staat op de CV-ketel (met vloer thermostaat !) permanent 20 graden.

Overdag zetten we de L/L warmtepomp eveneens op 20 graden. Voor de nacht gaat de L/L warmtepomp op 18 graden. [ met deze instelling slaat de CV alleen in de nacht een enkele keer aan ]

Gaat de L/L warmtepomp s’avonds op Defrost, dan gaat deze voor de nacht uit en neemt de vloer de nacht over. Horen dan rond 06h00 de CV aanslaan. Rond 11h00 (afhankelijk PV opbrengst!), gaat de L/L warmtepomp aan op 20 graden. Meestal met een uurtje stopt de CV vanzelf. [ thermostaat van de vloer zit redelijk in de luchtstroom van de L/L ]

Zodra de nachttemperaturen boven de 4 graden blijven verwarmen we alleen met de L/L warmtepomp (en het zonnetje). En als de zon een beetje helpt, is rond 14h00 het gehele huis (!) boven de 20 graden. En staan alle warmtebronnen in ‘Stand-by', zelfs als de buitentemperatuur slechts 10 graden is.

Warmwater voor de keuken komt uit een 30 liter e-Boiler, met een tijdklok (ingesteld op PV-panelen opbrengst).

NIEUW  bij ons;

in mijn verdere ontwikklingen heb ik een 60 liter e-Boiler bijgeplaatst. Deze staat in serie (zoals bij een zonneboiler ) aangesloten op de koudwater aanvoer van de CV ketel. Kan zonder mengventiel, zolang de e-Boiler niet boven de 85 graden (!) komt. Heb de e-Boiler voorlopig op 65 graden gezet. Deze e-boiler wordt gestart door een ‘Status relais’ in de (eveneens nieuwe) Sofar 3.3KTL-G3 omvormer. Heb de inschakeling met dipswtich op 30 % gezet ( opbrengst tenminste 800 / 1000 Wp), zodat bij voldoende opbrengst de e-Boiler automatisch opwarmt.

Wij gebruiken het warmewater van de CV alleen voor de beide badkamers. Hebben al enkele ochtend douche beurten gehad zonder dat de CV aansloeg. Het werkt *laat de zomer maar doorkomen.

STATUS:  Zitten op dit moment op een facultatief jaar verbruik van 450 m3 gas (koken ook op gas) en een bruto E-verbruik van 3200 kWh (minus Salderen dus -0 ).  Hebben sinds najaar 2023 een 2e PV-string op het dak van ons huis. Beide 2700 Wp maar op een iets verschillende hoek, resp. op 170 graden (huis) en 210 graden (garage). 

Zitten op dit moment te dubben over uitbreiding naar de 2e verdieping. Deze heeft momenteel een eigen CV circuit en slaat feitelijk zelden aan (gezien gesverbruik). We hebben 2 opties; 

1 - De L/L warmtepomp uit de woonruimte (3,8 kW warmte) verplaatsen naar de 1e verd. en daar op de overloop boven het trapgat plaatsen en een nieuwe 5 á 6 kW L/L warmtepompin de woonruimte plaatsen,

2 - Een Hybride uitbreiding (L/W, Intergas Xtend) uitbreiding aan de Cv ketel.

Voordelen van optie 1;

• is dat we er ook de 1e verdieping mee kunnen koelen (en de slaapkamer beneden, koude lucht zakt vanzelf de trap af !),
• Envoudig af te stemmen op behoefte.

Voordeel van optie 2;

• is dat we een langere periode een warme vloer hebben. maar weer geen koelere 1e verdieping.

En dat afwegende tegen zo'n 350 m3 gas besparing en met of zonder de subsidie.

• Grappig:

Op de garage 9 panelen van 300 Wp (geplaatst maart 2017) = 2700 Wp. Op het huis 6 x HR450 Wp (geplaatst okt. 2023) = 2700 Wp .  Heb ik dan 15 PV-panelen ? (Appels en peren dus !), of samen 5400 Wp ! ( ik ga voor het laatste, Rob )

@Dekker-Lochem

Misschien niet op de buitenunits. Ik las het op Tweakers dacht ik bij de Panasonic monoblocks. Bij de Itho Amber wordt er standaard een 3 kW element als backup heater gemonteerd.

Alles moet tegenwoordig voldoen aan het EU Ecodesign.

Ik las eerder over een woning die zo goed geïsoleerd was dat die in principe genoeg zou hebben aan een gloeilamp ter verwarming. Was nog goedkoop ook en snel te bouwen.

Met goede thermische onderkleding kan ook veel worden bespaard op de verwarmingskosten. Zie mijn eerdere reacties. Momenteel is het hier 14 graden.

Ik woon in een appartement en verbruik heel weinig gas. Daarmee val ik onder de uitzonderingen (zie boven). Ik mag dus een elek. cv plaatsen en ben dit aan het overwegen. Blijkbaar geldt het als een backup in een hybride aanvulling op een warmtepomp. Zodoende kan ik dit als argument aanvoeren bij verkoop.

Ik ga nog bekijken of er een betaalbaar duurzamer alternatief is, maar dat zal dan binnen in mijn berging moeten komen. De kosten van de aanpassingen zullen waarschijnlijk veel te hoog worden en tevens een flinke geluidstoename. 

Het minimale verwarmingsvermogen wordt natuurlijk bij hogere buitentemperaturen gevraagd.

De meeste (kleine) warmtepompen met inverter nemen in de laagste stand ca. 400W uit het net op en produceren hiermee tussen de 1,8 en 2,2 kW (COP 4,5 - 5,5) (afhankelijk van het merk/type)

Dit geldt voor buitentemperaturen tussen de ca. 10°C en de stookgrens.

Just my 2 pWh

@Driepinter Ik heb me in mijn voorbeeld expliciet tot het gasverbruik voor cv beperkt - het eventuele gasverbruik voor warm water is heel individueel en het (jaar)rendement is sterk variabel.

Dus het gaat om om een hybride opstelling zoals ook in de topictitel staat.

De vaste kosten van ca. € 450,- blijven dus behouden.
(netbeheer Liander 2024 € 247,-, vaste leverancierskosten ca. € 80,- en ketelonderhoud ca. € 120,-)

@B.V Klopt- De elektrische “cv-ketel” mag niet als hoofdverwarming kunnen werken c.q. als zodanig ontworpen/geïnstalleerd zijn. Dit is quasi de “loop-hole” in de regelgeving.

Bij dezelfde manier van verwarmen kan een elektrische cv-ketel (met de huidige stroommix) nooit goedkoper, zuiniger of met minder CO2-uitstoot werken dan een HR cv-ketel. Dit is een feit.

De genoemde Econo mini-doorstromer van 3 kW valt in dezelfde categorie als de CVi etc..

Citaat ” Ik heb eerder gelezen dat mensen juist minder kWh gebruiken met een elek. cv dan wat het volgens de berekeningen moet zijn. Dat zou wellicht kunnen aangezien velen in de praktijk geen HR gas ketel hebben. “

Dat kan natuurlijk alleen als de ketel niet als HR ketel werkt (d.w.z. met zeer hoge retourtemperaturen).
Hier kan je makkelijk en goedkoop iets aan doen (cv-tuning).

Maar als ik naar de kosten kijk dan kan verwarmen met elektrische stroom (COP=1) nooit goedkoper zijn dan verwarmen met een HR-ketel. (Zie hier voor een simpele voorbeeldberekening)

@darkfiber

Bij aanschaf/vervanging van een gasketel moet sinds vorig jaar dacht ik verplicht de cv installatie waterzijdig worden ingeregeld. Dat zal vast een goede reden hebben.

Als het inderdaad in het algemeen zo slecht gesteld is met het rendement van gasketels, dan kloppen vele berekeningen gebaseerd op de 9,7 kWh of 8,8 kWh per m3 gas niet meer. Ook niet denk ik bij het bepalen van het benodigde vermogen van een L/W warmtepomp op het Tweakers forum. Bij tapwater productie is er geen HR condensatie voordeel mogelijk toch?

@darkfiber 

Er wordt overal geschermd met getallen. Veel gebruikt is 1 m3 gas = 9,7 kWh. Dat klopt vast bij 1-op-1 omrekenen, maar niet als er uiteindelijk maar 6 -7 kWh van overblijft. Een gasketel rendement van 90% oftewel 8,8 kWh wordt ook veel gebruikt. Het verschil kan dus oplopen tot meer dan 30% extra verbruik. 

De Koevlaas-formule op het Tweakersforum gebruikt een factor 8 voor het gasverbruik in een jaar. Nu zal bij de meeste Tweakers de gasketel goed afgesteld staan, maar wellicht is niet alles ook goed waterzijdig ingeregeld. Vrijwel iedereen daar vindt de warmtepomp fantastisch.

Ik zag dat je over de Koevlaas-formule eerder ook wat hebt gezegd op het Tweakers forum.

1500 m3 gasverbruik bij een slecht afgestelde gas cv-installatie kan dus eigenlijk 1000 m3 zijn. Als bij iedereen de gas cv-installatie wel goed zou zijn afgesteld zal een warmtepomp zich veel minder snel terugverdienen of misschien helemaal niet.

Eigenhuis heeft de warmtepomp ook al 'omarmd' met de Quatt. Dat terwijl ze zeggen in het mei-blad op blz. 69 dat ze voor belangenbehartiging een standpunt innemen dat ervoor zorgt dat de mensen met de laagste budgetten ook mee kunnen doen aan de verduurzamingsopgave. Vandaar dat ze voor de aanschaf van zonnepanelen een gemiddelde terugverdientijd van zeven jaar hanteren. Dat zal eerder 10 jaar worden met de huidige terugleverkosten van energie leveranciers. 

De laagste budgetten? Velen kunnen al niet eens rondkomen.

 Als u, ondanks het verbod in het bouwbesluit, toch een elektrische cv-ketel neemt, zal u uw elektrische aansluiting waarschijnlijk moeten verzwaren. En dus juist een veel hoger vastrecht. 

 Daarnaast is elektriciteit per kWh duurder dan aardgas. Tenzij u een dynamisch contract zou nemen en alleen 's nachts of in het weekend wil gaan verwarmen als er voldoende windenergie is.

 Gezien de overbelasting voor het stroomnet lijkt mij het verplicht verwijderen van elektrische cv ketels of een verplicht dynamisch energiecontract een goede maatregel. Ze waren sowieso al verboden.

@Driepinter 

Er staat in het bouwbesluit geen specifiek verbod op elektrische cv ketels. Het kan ook op 1-fase. De energieprestatie is intussen veel lager, zie boven. Ik las op Tweakers dat er ook woningen opgeleverd werden met op de tweede verdieping een centrale thermostaat in de hal of overloop, terwijl dat geen deel is van een verblijfsgebied. Het moeten aaneen gesloten ruimtes zijn. 

Een tijd van 'drang en dwang' gaat vast nog komen, maar dan op zaken met een grotere impact. Zoals minder spullen kopen, minder vlees en zuivelproducten eten, minder autorijden en vliegen.

@darkfiber 

Voor mij zou de elek. cv ketel nu de beste oplossing voor verwarming zijn. Vorig jaar was mijn gasverbruik nog lager; 140 m3 incl. tapwater. Familie van me woont in een vrijstaand huis en zij doen hetzelfde als ik. Het is gewenning en met een instelling, dat het ook prima anders kan. 

Ruim 75% van de cv installaties staat inefficiënt afgesteld en de energie besparingen lopen uiteen; van 10 - 20% of zelfs 30 - 40%. 

Hierover in Trouw vorig jaar (helaas achter betaalmuur); 
Inregelen van de cv: ik moet er nu toch echt aan geloven | Trouw

"Je cv-ketel en je radiatoren inregelen: het klinkt technisch, dus moeilijk, en dus als iets om liefst nog even uit te stellen. Maar nu ik in het najaar mijn cv-ketel wil vervangen door een warmtepomp, ontkom ik er niet meer aan. De bonus is echter fors: 30 tot 40 procent gas c.q. energiebesparing is geen uitzondering."

https://www.van-hout.com/duurzame-installaties/waterzijdig-inregelen/

"Waterzijdig inregelen

Bespaar 30% energie door waterzijdig inregelen                                                                                         Met een goed ingestelde cv-installatie of warmtepomp verbruik je minder energie en profiteer je van meer comfort. Uit onderzoek blijkt dat ruim 75% van de verwarmingsinstallaties in Nederland niet goed of zelfs zeer slecht is ingeregeld (kennisportaal ISSO). Dankzij waterzijdig inregelen bespaar je direct op energiekosten en gaat het comfort flink omhoog."
 

Wat ook meespeelt las ik via Tweakers hierover; 

"Een tweede oorzaak van een slecht ingeregelde installatie is dat het CV-systeem in de loop der jaren nog wel eens wil wijzigen. Door verbouwingen komt er bijv. een extra radiator bij, of verdwijnt er een radiator. Dit heeft invloed op je gehele CV-systeem. Een vertrek welke voorheen zonder problemen warm werd, kan nu ineens problemen geven."