Warmte voor Warmtepompen
Aanbevolen: de enquête over bodembronnen.
Aanbevolen: mijn eigen webstek.
- lawaaioverlast
- hoog elektriciteitsverbruik
- verwarmen.van de warmtepomp indien deze.
dreigt te bevriezen (dus vooral in de winter;
de pomp werkt dan niet) ... en zonnepanelen
leveren juist in die tijd minimaal of geen
stroom/warmte.
- vloerverwarming noodzakelijk en/of een cv-
ketel.
- zeer goede isolatie (muur, raam, dak) nodig
- erg duur als er buizen diep in de grond
moeten komen.
- in of buiten het huis moet er voldoende
ruimte zijn voor de installatie.
Tot slot het advies het gas NIET te laten afsluiten.
.@KlaasT :
“Er zit best een verschil in temperatuur wat ik binnenkrijg via de gesloten leiding met glycol, in de winter kan het in de buurt van de nul graden komen, en nu in de zomer is het ca. 12 graden.”
“dat er een delta zit tussen zomer en winter wil nog niet zeggen dat dit een probleem hoeft op te leveren.”
Ik heb even het COP-T diagram uit mijn stukje ‘Warmte voor Warmtepompen” hieronder gezet.
Dan zie je de invloed van T op de COP: Bij 11 grC COP = 5,3 en bij 0 grC COP = 4,0. Het rendement van de warmtepomp is dus zomaar verminderd met een factor 4,0/5,3, de elektra kosten in euro vermeerderd met een factor 5,3/4,0.
Dat levert geen probleem op, maar het kost wel geld!
Nogmaals, mijn open bron op grondwater loopt nu al 15 jaar probleemloos, is twee jaar geleden gecontroleerd en schoon bevonden, heeft dus geen onderhoud nodig.
Voor de aanleg van een bodembron kun je rekenen op ca. euro 30 per geboorde meter, zie de enquête over bodembronnen.
De enquête suggereert dat je voor een gesloten bron (met glycol) ruim tweemaal meer moet boren dan voor een open bron (op grondwater). Waarom worden er dan zo vaak gesloten bronnen aangelegd?
Nou JWD, mijn COP is gemiddeld over het jaar 5,4 en dat inclusief tapwater voor 5 personen.
Niks te klagen hier dus, wat niet wil zeggen dat je info niet interessant is hoor. Ik betwijfel echter of je grafiek voor elke warmtepomp geldt. Wellicht wel in de basis, maar qua getallen kan de ene warmtepomp efficienter zijn dan de andere, en wellicht ook vlakkere (of minder vlakkere) curves opleveren.
Nou JWD, mijn COP is gemiddeld over het jaar 5,4 en dat inclusief tapwater voor 5 personen.
Niks te klagen hier dus, wat niet wil zeggen dat je info niet interessant is hoor. Ik betwijfel echter of je grafiek voor elke warmtepomp geldt. Wellicht wel in de basis, maar qua getallen kan de ene warmtepomp efficienter zijn dan de andere, en wellicht ook vlakkere (of minder vlakkere) curves opleveren.
5,4 is een prima COP! Mijn bewering is alleen, dat het met een grondwaterbron nog beter kan en dat de aanleg de helft kost.
Of er zijn bezwaren tegen zo'n bron aan te voeren die ik niet ken.
Het daarnaast noem dat voor een warmtepomp verplicht vloerverwarming nodig is anders krijg je het huis niet warm. Dit klopt ook niet je ook heel goed LTV radiotoren gebruiken van bijvoorbeeld JAGA dit kost voor de hele woning ongeveer evenveel als vloerverwarming maar hier hoeft veel minder klus werk voor gedaan te worden dit is bij renovatie projecten ook handig om mee te nemen. Bij nieuwbouw of echt grote renovaties waarbij er niet nog niet in de woning gewoond word is vloerverwarming natuurlijk het beste.
Dan over de temperaturen je noemt bij zowel bodem als lucht zijn goed alleen in de tekst probeer je de illusie te weken dat het Nederland toch wel heel vaak en lang vriest maar ik kan mij niet meer herinneren wanneer de laatste de elfsteden tocht gereden is. Dus misschien zo het netter en objectiever zijn als bij de bodem een gemiddelde temperatuur vermeld dat je dat ook voor de lucht doet inplaats van 2 seizoenen te noemen. De jaarlijkse gemiddelde buitentemperaturen kun je gewoon van het CBS afhalen en voor 2017 was die in Nederland gemiddeld over het hele jaar 10,93 graden dat is dus 0,7 graden verschil met de bodem die 11,0 graden is volgens jou artikel. Dus qua COP gemiddeld over het jaar zouden bijna gelijk.
Het zou ook interessant zijn als er een bron vermelding bij staat waar je alle informatie als cijfers en grafieken vandaan hebt, dat zou het al een stukje objectiever kunnen maken. Ik kan natuurlijk ook gewoon een heel mooi stukje schrijven en daar wat getallen bij vermelden die visie versterken.
Niet verbruikte energie zal nl altijd het goedkoopst in prijs zijn ;)
Dat is dus tot de salderingsregeling vervangen wordt door een al dan niet tijdelijke terugleversubsidie.
Dat is dus tot de salderingsregeling vervangen wordt door een al dan niet tijdelijke terugleversubsidie.
Nee, energie die je niet gebruikt kost je volgens mij 0,=
Zo heb ik pasgeleden mijn servers omgebouwd. Die verbruiken nu ca 80W ipv de 220W die ze tot nu toe gebruikten. Omdat ze 24/7 aanstaan scheelt dat 220-80 = 140 * 24 * 365 / 1000 = ca 1225kWu per jaar. Wat een 20% van mijn totale verbruik is. Die 1225kWu hoef ik voortaan niet meer zelf op te wekken, noch aan Greenchoice te betalen en die zou ook niet gesaldeerd worden(*).
En ik hoef daar ook geen energiebelasting of ODE over te betalen.
Tenzij ik ergens een denk fout maakt natuurlijk...
(*) Ik heb nog een oud type stroommeter, die gewoon terug draait. Dus bij mij gaat het salderen direct. Zolang het nog is toegestaan ga ik ook zeker niet over op een 'slimme' meter.
Anne.
Verwarming met een warmtepomp van het lucht/water of van het water/water type gaat op volkomen identieke manier, op de warmtebron (lucht of bodem) na. Je hebt dus een buitenunit met ventilator of een bodembron en beide kosten geld. De kosten van een bodembron zitten in het boren van de benodigde (meestal) twee gaten en het aanbrengen van een circulatiepompje. De techniek van de ventilator is eigenlijk ingewikkelder, maar eenvoudiger te monteren. Andere verschillen in werking of vereisten zijn er niet.
De prijzen voor de aanleg van een bodembron variëren nogal, er wordt €3000 genoemd maar ook €10.000. Bovendien heffen sommige provincies (welke?) een flinke leges op een boring.
Reden voor Geert Nap .
De energievraag van een warmtepomp wordt grotendeels bepaald door de cv-functie en maar 'kleinendeels' door het maken van warm tapwater. Daarom is het zinvol om alleen naar de koude maanden te kijken, zoals .
De gemiddelde temperatuur bepaalt dan de totale verwarmingsvraag van een huis over het seizoen, maar ALLEEN bij een warmtepomp op bodemwarmte. Die heeft immers een vrijwel constante COP waardoor alle processen lineair verlopen, de warmtevraag is evenredig met het temperatuurverschil binnen-buiten. Bij een lucht/water warmtepomp daalt de COP met de buitenluchttemperatuur, waardoor de benodigde elektriciteitsverbruik extra stijgt ten opzichte van een bodemsysteem. De warmtevraag is dus MEER dan evenredig met de buitentemperatuur.
Waarom ik de nadruk leg op die soms voorkomende koudegolf is het volgende. Een woonwijk met lucht/water warmtepompen gaat dan bijvoorbeeld massaal van een COP van ca. 5 naar een COP van ca. 2. En bovendien gaan sommige systemen automatisch elektrisch bijverwarmen met een COP van 1. Of vanwege de kou worden er massaal elektrische kacheltjes (COP = 1) van stal gehaald. De elektravraag kan dan meer dan verdubbelen met een grote kans op uitval van het lokale elektriciteitsnet. Helaas pindakaas.
De energievraag van een warmtepomp wordt grotendeels bepaald door de cv-functie en maar 'kleinendeels' door het maken van warm tapwater. Daarom is het zinvol om alleen naar de koude maanden te kijken, zoals .@Driepinter al schreef.
Inderdaad. De fabrikanten zelf spreken dan ook over een 'SCOP' (season coëfficiënt of performance) en geen 'year COP'.
In je stukje mis ik de ijsbuffer i.c.m. een water/water warmtepomp.
Hierbij wordt de verwarmingswarmte uit de buitenlucht of uit de ijsbuffer gehaald.
Een nadeel van een open bron kan zijn dat diverse gescheiden waterlagen doorboord worden en zich zo kunnen mengen. Dit kan een risico geven voor de drinkwatervoorziening. Ook is er nog niet overal veel aandacht voor het goed inregelen (energie neutrale werking, uit bodem gehaalde warmte moet ook weer teruggebracht worden) van bodembronnen. Bij gebruik van een ijsbuffer i.c.m. een water/water warmtepomp is dit niet het geval.
Het voordeel van een ijsbuffersysteem is, dat als de benodigde warmte uit de lucht gehaald wordt, tegelijkertijd ook de PV-panelen gekoeld worden. Gekoelde PV-panelen geven meer opbrengst t.o.v. niet gekoelde panelen. In de zomer wordt de ijsbuffer verwarmd, zodat als de buitentemperatuur lager is dan de temperatuur van de ijsbuffer, de ijsbuffer als warmtebron gebruikt wordt. Hierdoor zou dit systeem een nog beter rendement halen dan een bronsysteem.
Zijn er hier al mensen die praktijkervaringen hebben met een ijsbuffersysteem?
Mvg, Ronald
Eerlijk gezegd had ik nog niet gehoord dat een ijsbuffersysteem al in de praktijk wordt toegepast. Kortweg, een warmtepomp haalt 's winters zijn warmte uit een stuk ijs van 10 m3 dat in de tuin begraven ligt. Het ijs - halverwege de winter halverwege ontdooid - heeft altijd een temperatuur van 0 gr C. Daarmee heeft dit systeem een structureel nadeel ten opzichte van een bodembron met een 10 gr C hogere temperatuur, met negatieve consequenties voor de COP van de warmtepomp.
Het systeem is er op gebaseerd dat een buffervoorraad water (ca. 10m3) in de zomer verwarmd wordt.
In een koudere periode kan het water uit de buffervoorraad gebruikt worden om warmte aan te onttrekken.
De buffer koelt dan steeds verder af. Bij de faseovergang van vloeibaar naar vast (water naar ijs) komt een zeer grote hoeveelheid aan energie/warmte vrij (Om water van 0°C te bevriezen tot ijs van 0°C komt evenveel energie vrij als bijvoorbeeld voor het afkoelen van water van ongeveer 80°C tot 0°C). Deze grote hoeveelheid energie kan dan in de winter gebruikt worden als warmtebron. Als in de winter de zon schijnt, warmen de pv-panelen ook op, zodat die warmte indien nodig gebruikt wordt om het ijs te laten dooien. Het ijs kan evt. ook gebruikt worden voor koeling.
Voor zover ik heb kunnen vinden zijn er nu 2 mogelijkheden voor een ijsbuffer, nl. een betonnen bak in de tuin ingegraven, of een kunststof bufferzak in b.v. de kruipruimte plaatsen.
In Duitsland wordt het ijsbufferprincipe al meer toegepast, maar ook in Nederland is het al toegepast in kantoren en woningen.
Doordat de warmtepomp steeds kan schakelen tussen buitenlucht en (ijs)buffer (welke bron levert op dat moment de meeste warmte) is het (tot op heden) nog niet mogelijk om een SCOP voor dit systeem aan te geven. Hier loopt o.a. bij TNO een onderzoek naar. Tevens zijn de nadelen t.o.v. bronsysteem (ondergrondse waterhuishouding) bij een ijsbuffersysteem niet aanwezig.
Mvg, Ronald
Wellicht dat de volgende links een beter beeld kunnen geven over de werking van een ijsbuffersysteem:
https://www.viessmann.nl/nl/Eengezinswoning/warmtepompen/eis-energiespeicher/ijsbuffersysteem.html, https://www.solareis.nl/zo_werkt_het.html,https://aliusenergy.nl/solarp/volthera, https://www.solarenergybooster.nl/, https://www.solarfreezer.nl/hoe-werkt-het/ en https://solarmagazine.nl/u/magazine/sm3-2018.pdf#page=20. Dit zijn een aantal willekeurig genomen sites met informatie. Dit om niet blind te varen op de informatie van 1 partij.
Niet iedereen heeft de ruimte om een heel groot aantal pv-panelen te plaatsen, dus uw opmerking hierover zal niet overal realiseerbaar zijn.
Theoretisch lijkt mij, bij een voldoende geïsoleerd pand met een niet heel groot dakoppervlak, een ijsbuffersysteem een zeer goede oplossing voor een gasloos pand te kunnen zijn.
Mvg, Ronald
Goed stuk. Het laatste deel over de eenheden en het omrekenen maakte mij wat onzeker. Ik heb altijd begrepen dat je mag zeggen dat 1000 kWh overeenkomt met 100 m3 aardgas. Maar klopt dat wel?
Ik heb de eerste link bekeken. Ik wil hierbij opmerken dat PV panelen geschikt maken als PVT panelen ook een behoorlijke investering is. Zonder isolerende glas laag boven de bestaande lagen van het PV paneel e.d. treedt er namelijk nagenoeg geen verwarming op. Alleen op hete zomerse zonnige dagen met weinig wind (eigen ervaring), het PV-rendement loopt dan wel terug maar als je voor dat zelfde geld (ergens anders) extra panelen legt heb je die extra opbrengst ook. Met die PVT panelen heb je dan dus een warmtebuffer in de "ijsbuffer". Dan geldt weer de natuurkundige wet dat afkoeling van water (4,2 joule per graad) in geen verhouding staat met de door de fabrikant beloofde stollingswarmte van 334 joule en derhalve de berekende besparing aan 300 m3 gas.
Het laatste deel over de eenheden* eindigt met:
"Dan levert 1000 m3 aardgasequivalent = 9,3 MWh aan warmte op. (Ietsje naar boven afgerond komt dus 1000 m3 aardgas overeen met 10.000 kWh warmte.) Een warmtepomp met een COP van 5 heeft daarvoor 9,3/5 = 1,86 MWh nodig (bij een COP van 5).
Wil je dus omrekenen van gasverbruik naar elektra, dan is als vuistregel te gebruiken:
1000 m3 aardgas komt overeen met 2000 kWh elektriciteit voor een warmtepomp."
Dus jouw opmerking klopt wanneer 'gewone' elektrische verwarming (COP = 1) wordt gebruikt. Bij toepassing van een warmtepomp wordt het elektraverbruik een factor 5 lager (bij een COP = 5). Dan komt dus 200 kWh overeen met 100 m3 aardgas.
* Laatste versie, zie mijn webstek www.nautilus-educatief.nl
Per Speed Comfort (drie ventilatoren) kom ik op 5 x 3 x 150 x 1 = 2250 Watt = 2,25 kWh = € 0,52.
Sommige gebruikers klagen i.d.d. over het geluid en stellen de grens met drie Speedcomfort units. Tocht kan bij lagere temperaturen (i.c.m. een water warmtepomp ook een rol gaan spelen maar dan zou er niemand tevreden moeten zijn met een lucht-lucht warmtepomp c.q. een airco in verwarmingsmode).
Verder wordt elke kWh die aan een ventilator in huis verloren gaat warmteverlies en wordt derhalve als warmte benut.
Wij overwogen een jaar geleden om op slaapkamers en praktijkruimte (op hooizolder) LT radiatoren te installeren, dit in combinatie met onze warmtepomp (grond).
Ik heb weinig enthousiaste installateurs ontmoet, eentje had het bij 3 huizen geinstalleerd, allemaal hoofdpijn dosiers. Kan natuurlijk ook aan zijn deskundigheid liggen, maar hij gaf deze redenen: geluid, opwervelend stof, en beperkt rendement.
Klinkt mij niet onlogisch in de oren, radiatoren zijn gebasseerd op het principe van convectie, en van dat principe blijft weinig over bij temperatuurverschillen van minder dan 15 graden tussen verwarmend medium en ruimtetemperatuur.
Ook infraroodpanelen hebben we niet gekozen als alternatief. Duurrrrr...
Wat overbleef voor ons als keuze is electrisch verwarmen (bij goede isolatie hoeft dit maar beperkt, bij lage investering) en vloerverwarming aanleggen. Dit laatste wordt waarschijnlijk onze keus, voornamelijk gedreven door comfort en het feit dat de reeds geinstalleerde wtp nog voldoende overcapaciteit heeft hiervoor. Maar ook niet goedkoop, gelukkig doe ik het meeste werk zelf waardoor kosten enigzins binnen de perken blijven.
Wat overbleef voor ons als keuze is elektrisch verwarmen (bij goede isolatie hoeft dit maar beperkt, bij lage investering) en vloerverwarming aanleggen. Dit laatste wordt waarschijnlijk onze keus, voornamelijk gedreven door comfort en het feit dat de reeds geinstalleerde wtp nog voldoende overcapaciteit heeft hiervoor.
"wtp" is een ventilatiewarmtepomp die de cv-leiding bij verwarmt ? In dat geval is de warmtebron de warmte binnen het huis. Volgens mij is dat alleen gunstig in een groot huis waar de ruimte waar de wtp staat en het te verwarmen deel goed gescheiden zijn. Door extra te ventileren met de ventilatiewarmtepomp verliest men warmte in de ruimte waar de buitenlucht wordt aangezogen (bij voorbeeld de zolder). Zo kan je dus die warmte 'oppompen' (samen met de mechanische/elektrische energie die de pomp verbruikt) tot een temperatuur waar je bijvoorbeeld de huiskamer kan opwarmen. Omdat je met een ventilatiewarmtepomp warmte van binnenshuis benut zal het rendement bij extra ventileren volgens mij niet hoog zijn.
Met wtp bedoel ik onze grond warmtepomp, excuus voor de verwarring.
Wij hebben geen CV, alleen deze warmtepomp, en gaan deze warmte (met COP van bijna 6) ook voor de bovenverdieping gebruiken.
Wij hebben geen CV, alleen deze warmtepomp, en gaan deze warmte (met COP van bijna 6) ook voor de bovenverdieping gebruiken.
Fout zat bij mij. 'w' voor een 'v' (van 'ventilatie') aangezien.
U bedoelt u heeft geen cv-ketel.
- Met het gebruik van de vloerverwarmingsbuizen als koeling wordt tevens de buffer in de grond opgewarmd zodat dat de nu overtollige warmte in de winter gebruikt kan worden als warmtebron voor de water-water warmtepomp. Dat zal dan echter alleen tijdens een warme periode in mei of juni moeten zijn. Want het lijkt mij veel efficiënter om de grondbuffer op te warmen met een aparte buitenunit met buitenlucht van boven de 33 graden dan met huiskamerwarmte van ca 23 graden.
- Nu, 31 augustus, dient die grondbuffer al te zijn opgewarmd. Je kan er je huis nu dus niet meer mee koelen.
- Met het gebruik van de vloerverwarmingsbuizen als koeling wordt tevens de buffer in de grond opgewarmd zodat dat de nu overtollige warmte in de winter gebruikt kan worden als warmtebron voor de water-water warmtepomp. Dat zal dan echter alleen tijdens een warme periode in mei of juni moeten zijn. Want het lijkt mij veel efficiënter om de grondbuffer op te warmen met een aparte buitenunit met buitenlucht van boven de 33 graden dan met huiskamerwarmte van ca 23 graden.
- Nu, 31 augustus, dient die grondbuffer al te zijn opgewarmd. Je kan er je huis nu dus niet meer mee koelen.
Ik kan hier mijn eigen ervaring opschrijven. Wij hebben een bodembron op grondwater: met één buis van 60 m diep wordt grondwater van 11 grC opgepompt en met een tweede buis van 30 m diep en 12 m verderop weer terug gepompt. Dit werkt al 15 jaar probleemloos.
We krijgen de benedenverdieping van ons huis 's zomers ook bij een hittegolf niet boven 24 grC. Op de bovenverdieping wordt het soms warmer, omdat er teveel warmte door het dak heen komt. Dat is wel geïsoleerd, maar daar kan de vloerkoeling niet tegenop. Van enig effect van 'vol raken van de ondergrondse warmtebuffer' is geen sprake. Het schijnt dat de hoeveelheid koelwarmte 's zomers minder is dan de verwarmingswarmte 's winters.
Zie ook de discussie Wat zijn duurzame manieren om je huis te koelen?
We krijgen de benedenverdieping van ons huis 's zomers ook bij een hittegolf niet boven 24 grC. Op de bovenverdieping wordt het soms warmer, omdat er teveel warmte door het dak heen komt. Dat is wel geïsoleerd, maar daar kan de vloerkoeling niet tegenop. Van enig effect van 'vol raken van de ondergrondse warmtebuffer' is geen sprake. Het schijnt dat de hoeveelheid koelwarmte 's zomers minder is dan de verwarmingswarmte 's winters.
Maar was de WKO (warmtekoude opslag) nu juist niet aangelegd om 's winters als warmtebron (voor de water-water warmtepomp) te dienen. Derhalve moet op hete dagen (vooral in de nazomer) toch juist de ondergrondse warmtebuffer opgewarmd worden met de hete buitenlucht. Kunt u nu de temperatuur meten van die warmtebuffer? Die zou toch minstens boven de 25 graden moeten kunnen zijn (dankzij een -bovengrondse- buitenunit).
Reageer
Meld je aan
Heb je al een account? Inloggen
Log in om te kunnen reageren, een vraag te stellen of discussie te starten.
InloggenEigen Huis Community
Log in om te kunnen reageren, een vraag te stellen of discussie te starten.
InloggenEnter your username or e-mail address. We'll send you an e-mail with instructions to reset your password.